Wetterskip onderzoekt zanderosie onder dijk
AlgemeenHALLUM - Wetterskip Fryslân is maandag, samen met de bedrijven Deltares en Fugro, begonnen aan een onderzoeksproef in een gronddepot van het waterschap, op de plek waar de vroegere Vijfhuisterdijk en de huidige zeedijk bij elkaar komen noordelijk van Hallum.
“Er wordt water via drie infiltratiebuizen in het gronddepot door het onderliggende getijdenzand gepompt. We pompen nadrukkelijk dus geen water door de dijk zelf.”
Zulke proeven zijn jaren geleden vooral gedaan op kleine schaal in het ‘laboratorium', met name met rivierzand. "Op basis daarvan zijn richtlijnen gemaakt over de noodzakelijke sterkte van de dijken. Maar het getijdenzand dat onder de zeedijken voorkomt heeft een andere samenstelling en is daarom wellicht sterker. Of dat in de praktijk zo is en in welke mate, hopen we met deze proefneming vast te stellen", legt technisch manager Kevin van der Giessen van Wetterskip Fryslân uit.
Met de proef wordt het verschijnsel kwelwater onder de dijk nagebootst. Er wordt steeds meer water 'ingepompt'. Door de druk zal het water een weg zoeken in noordelijke richting, want middenin het gronddepot is een damwand geslagen die ervoor zorgt dat het water maar één kant op kan. Daar is een gat gegraven en tussen de dijk en dit gat zijn meetbuizen geplaatst. Ook de elektrische weerstand wordt op meerdere plekken gemeten. Die is onder andere afhankelijk van de vochtigheidsgraad.
Van der Giessen: "Piping gaat over zandlagen die onder de dijken in de ondergrond voorkomen. Het materiaal waaruit de dijk is opgebouwd is daarbij niet relevant."
"Hoe lang de proef precies gaat duren, hangt af van de weerstand van het zand. Hoe groter die weerstand, hoe langer de proef duurt. We gaan uit van twee tot vier dagen en avonden", zegt Van der Giessen. "Er is 's nachts bewaking."
Het onderzoek moet, samen met laboratoriumproeven, uiteindelijk leiden tot een rekenmodel voor dijken op getijdenzand. "Maar we nemen met één praktijkproef geen genoegen. Er komt een extra proef in de Hedwigepolder in Zeeuws-Vlaanderen", aldus Rick van Tilborg, werkzaam voor Fugro.
Hij verwacht dat eind dit jaar de resultaten van deze pipingproeven gepresenteerd kunnen worden. Ze kunnen wellicht bijdragen aan nieuwe richtlijnen voor het beoordelen, ontwerpen en aanleggen van zeedijken. Dit kan op termijn, hopen waterschappen en andere overheden, miljoenen euro's besparen.