Papieren kerststallen te zien in Schierstins in Feanwâlden
CultuurFEANWALDEN/LEEUWARDEN - De Schierstins in Feanwâlden exposeert vanaf deze week een grote hoeveelheid papieren kerststallen uit de collectie van Roel den Dulk en Fred van der Zwet uit Ferwert. Tegelijkertijd is er een expositie van de grootste kerststal van Europa, ook van dit duo, in het Natuurmuseum Fryslân in Leeuwarden.
Internationale verzameling van 1750 mens- en dierfiguren in twee museaRoel den Dulk vertelt: "We leerden elkaar kennen in 1997. Toen we in Ferwert gingen samenwonen, bleken we beiden over een kerstgroep te beschikken met een zelfde schaal en uitstraling en die hebben we samengevoegd tot één geheel. Daarna begon het geleidelijk verzamelen van meer beeldjes. Tijdens onze zoektochten kwamen we ook allerlei papieren en kartonnen kerststallen tegen. En al zoeken we niet bewust naar deze papieren exemplaren, in de loop der jaren is wel een verzameling van zo’n 500 stuks ontstaan."
In 18 jaar van twee kerststallen naar vele honderden
Inmiddels beschikken Roel en Fred over circa 1750 mens- en dierfiguren die in het kerstdiorama in het Natuurmuseum in Leeuwarden worden uitgestald in een door hen gebouwd, reusachtig landschap. Een deel van hun papieren en kartonnen kerststallen is in de Schierstins te vinden, vanaf deze week.
De collectie bouwplaten, uitklapkaarten en pop-upboeken omvat ontroerende, kunstzinnige, maar ook humoristische en politiek getinte stallen en kerstgroepen. De bouwplaten (voor jong en oud) waren in het verleden bedoeld als alternatief voor de vaak kostbare houten en gipsen kerstgroepen die in de kerken en bij de beter gesitueerden thuis werden opgesteld.
Maar ook vandaag de dag worden naast uitklapstallen en pop-upkaarten, vooral in Tsjechië, nog veel bouwplaten van kerststallen uitgegeven, soms met meer dan honderd figuren. Bijzonder trots zijn Den Dulk en Van der Zwet dat hun verzameling ook een aantal zeer oude uitklapstallen en uit karton gestanste kerststalfiguren bevat, van ongeveer 1850.
Den Dulk: “Het diorama en de papieren stallen zijn twee heel verschillende verzamelingen. Voor het grote diorama (voor zover bekend het grootste in Europa) ontruimden we aanvankelijk elk jaar onze tuinkamer. Om anderen ook te kunnen laten genieten van het tafereel, organiseerden we open-huisdagen, waar jaarlijks een paar honderd belangstellenden op afkwamen. De belangstelling werd op den duur te groot, zodat we sinds 2008 voor een andere opzet hebben gekozen. Het diorama staat niet meer bij ons thuis, maar wordt het steeds elders opgebouwd, op uitnodiging van een museum of andere expositieruimte. In acht jaar is het gegroeid van zestien naar honderd vierkante meter. Het bijzondere ervan is echter niet alleen de omvang, maar ook de vele verborgen oudchristelijke en voorchristelijke volkswijsheden en symbolen (met bijbehorende uitleg) in de taferelen.”
Wordt het diorama jaarlijks ergens geëxposeerd (vorig jaar in Deventer trok het 17.000 bezoekers), een deel van de verzameling papieren stallen is slechts één keer eerder tentoongesteld. In de Schierstins zal ook een speurtocht voor kinderen worden georganiseerd. Bij de expositie zullen voor de liefhebbers ook bouwplaten van kerststallen te koop zijn.
