Earste ‘Wrâldboeke- en roazedei’ by de Afûk op 23 april
AlgemeenSneon 23 april is it yn Kataloanië ‘De dei fan Sant Jordi (Sint Joris)’.Dat is in dei dat de minsken dêr elkoar neffens tradysje boeken en roazen kado dogge. Boppedat falt dy dei gear mei de jierlikse ‘Wrâldboekedei’, yn 1995 fêststeld troch de UNESCO om oandacht te freegjen foar it belang fan boeken en lêzen.
De Afûk yn Ljouwert pakt dit no ek op. Dat bart op fersyk fan Ignasi Ripoll fan it Assemblea Nacional Catalana Nederland (ANC). Hy wol de Katalaanske tradysje dit jier trochjaan oan Nederlân en socht dêrom kontakt mei de Afûk. Beide partijen steane foar de promoasje fan harren taal en kultuer. Mei-inoar organisearje sy no de ‘Boeke- en Roazedei’ op sneon 23 april yn de Fryske boek- en kadowinkel fan de Afûk yn Ljouwert.
Dûbeltalige poëzij
Om 12.00 oere middeis set it evenemint yn de winkel út ein. Dan wurdt oer de dei fan Sant Jordi en Wrâldboekedei ferteld. Ek wurde der Katalaanske gedichten foardroegen, foar in part oersetten nei it Frysk troch Syds Wiersma, en der is omtinken foar Fryske wiisheden. Boppedat krije alle klanten op sneon 23 april yn de Afûk-winkel in moaie roas kado (mar op is op, fansels).
Twa ‘minderheidstalen’
It Katalaansk heart, lykas it Frysk, ta de saneamde Europeeske minderheidstalen. “Wy wurdearje en beskermje ús talen”, seit it ANC-Nederland. It ANC-Nederland is ien fan de bûtenlânske parten fan it Assemblea Nacional Catalana, in Katalaanske maatskiplike organisaasje dy’t him ûnder oare ynset foar de promoasje fan kultuer en minderheidstalen. Dat doel slút hiel moai oan by de missy en it wurk fan de Afûk as it giet om de Fryske taal.
Dêrnjonken is de Afûk net allinne útjouwer fan boeken yn it Frysk en/of oer Fryslân, mar hat dy ek noch in spesjalisearre boekwinkel. Alle reden om yn te gean op dat Katalaanske inisjatyf en mei te wurkjen oan de organisaasje fan it evenemint, mient de Afûk.
‘Dei fan Sint Joris’
De ‘Diada de Sant Jordi’ (dei fan Sint Joris), op 23 april, is in bysûndere feestdei yn Kataloanië. Net allinnich is it de dei fan de beskermhillige, mar it is ek de dei fan de roas as symboal fan de leafde en de dei fan it boek as symboal fan de kultuer. It is in tradysje mei in lange skiednis. De ferearing fan Sant Jordi yn Kataloanië waard troch de Generalitat, it regear fan Kataloanië, yn 1456 útroppen ta in offisjeel feest. In wichtich ûnderdiel fan de hjoeddeistige festiviteiten is it tradisjonele útwikseljen fan kado’s: de man jout de frou in roas en hy kriget fan har in boek.
Stjerdei fan Cervantes
Tsjintwurdich kriget elkenien fansels in boek: frou, man én bern. “Wy tinke dat it ien fan de moaiste tradysjes is dy’t wy Katalanen hawwe en dat it oeral fierd wurde kinne soe”, seit Ignasi Ripoll. De Dei fan it Boek is yn 1926 ynsteld omdat op 23 april de dea fan de feneamde Spaanske skriuwer Cervantes betocht wurdt. Miguel de Cervantes Saavedra (Alcalá de Henares, 29 september 1547 – Madrid, 22 april 1616) is noch altyd bekend as de skriuwer fan ‘Don Quichot fan La Mancha’.
It fieren fan de Dei fan it Boek waard al gau oernommen yn Kataloanië. Wylst de tradysje op oare plakken ferwettere, is er yn Kataloanië útgroeid ta ien fan de populêrste feesten, folslein mei boekemerken en blommedissen en tal fan kulturele aktiviteiten. Wa wit wurdt it ek in Fryske tradysje?