Deinend in slalom over de Sintrale As: vinden we dat prettig?

BURGUM - Sinds begin oktober de Sintrale As werd geopend, zoeven we massaal van Dokkum naar Nijega of op een deeltraject daartussenin. Of niet? Heeft de weg de beoogde aanzuigende werking? Is het zo’n fijne weg als vooraf werd gesuggereerd? Ben Boersma, gebiedsmanager bij Projectbureau De Centrale As in Burgum, vertelt ons zijn bevindingen tot nu toe.

Tellingen zijn nog niet bekend. De eerste kwartaalcijfers komen naar verwachting begin april. Als gebiedsmanager heeft Ben Boersma de voorlopige cijfers wel al even mogen inkijken. Het valt hem mee. De verkeersprognoses voor 2027, de cijfers waarmee besloten werd de weg aan te leggen, vallen iets hoger uit dan de cijfers van het huidige verkeer dat van de weg gebruik maakt. “Maar het verschil is niet eens zo groot”, vindt Boersma. “De dorpen moeten nog worden heringericht, de wegen hergewaardeerd en een weg van deze orde vraagt wel een gewenningsperiode van twee jaar.”

Kloppen de verwachtingen?
Het noordelijkste deel van de weg, tussen Dokkum en Wâlterswâld, wordt méér gebruikt dan verwacht: circa 12.000 auto’s per dag. Dit deel van de weg trekt veel ‘nieuw verkeer’, afkomstig uit de dorpen westelijk van de Sintrale As. Het zijn auto’s die anders via de Trynwâlden richting Leeuwarden gingen, maar waarvan de bestuurders nu de nieuwe route verkiezen.

Over het middengedeelte zegt Boersma: “Ter hoogte van Feanwâlden worden op dit moment ongeveer tweeduizend minder verkeersbewegingen geteld dan verwacht in de prognoses voor 2027. Echter, als je daar tien jaar groei bij optelt, vallen eveneens deze cijfers mij niet tegen.”

Over het zuidelijkste deel van het traject heeft Ben Boersma nog geen betrouwbare cijfers gezien. Wel zijn over dit gedeelte – net als eigenlijk over het hele traject - klachten binnengekomen dat het er te donker is, met name op het fietspad naast de Sintrale As. “Bij het ontwerp en de aanleg van de weg lag de klemtoon op de kwaliteit van een buitengebied waar het donker is. Duisternis blijft belangrijk, maar misschien kunnen we wel iets extra’s doen met markeringen of oriëntatieverlichting”, vertelt de gebiedsmanager.

“Wettelijk gezien hoeft het niet, maar het zorgt wel voor meer gerief”

‘Verbeteringen’ gewenst?

Ben Boersma legt zijn oor graag te luister in de samenleving. “De weg is anders dan de meeste wegen met vier rijstroken”, verduidelijkt hij. “Niet kaarsrecht, maar vol beweging. De weg heeft zowel hoogteverschillen als lichte slingers naar links en rechts. Daaraan moeten mensen wennen. Bij de aanleg van de weg is zo maximaal mogelijk rekening gehouden met het landschap. Er zijn daardoor ook veel viaducten en bruggen ontstaan. Daardoor gebeurt er nu veel op de weg. Als wegbeheerders zijn we alert of verbeteringen gewenst zijn. Gelet op de aard van de klachten hebben we net besloten hiervoor een onafhankelijk bureau in te schakelen. Zij kunnen adviseren over bijvoorbeeld extra markeringen, borden om een bocht beter te geleiden of het aanbrengen van oriëntatieverlichting. Maatregelen die volgens de wet niet hoeven, maar wel voor meer gerief zouden kunnen zorgen.”

Geluidsoverlast

Via de Provinciale Staten werd in november opdracht gegeven extra aandacht te hebben voor zicht- en geluidshinder bij de inpassing van zowel de N381 als de Sintrale As. Na artikelen hierover in de media zijn op het projectbureau Centrale As diverse klachten binnengekomen die met name geluidshinder betroffen. “We hebben binnen het wettelijk kader gehandeld, conform de Wet Geluidshinder. We gaan kijken of op dit moment aanvullende maatregelen mogelijk zijn. Het is daarbij van belang dat een maatregel effect heeft, past in het landschap, verkeersveilig is en realiseerbaar op overheidsgrond”, aldus Broersma.

Vrees voor het onbekende

De gebiedsmanager heeft de afgelopen weken gesproken met bestuursleden van diverse dorpsbelangen. Naast klachten over geluidsoverlast hoort hij daar verhalen van ouderen, die de nieuwe weg niet gebruiken omdat ze zich er onwennig voelen. “We gaan samen met Veilig Verkeer Nederland en het Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid cursussen organiseren. Welke vrees hebben ouderen? Welke routevoorkeuren zijn er? Wat is er te vertellen over de wegbewijzering? Misschien bevat zo’n cursus ook een praktijkles, bijvoorbeeld om te oefenen hoe je een rotonde met gescheiden rijstrookscheiding neemt.”

Wat is jou voorkeursroute?

Routeplanners in auto’s geven de Sintrale As soms niet aan als voorkeursroute omdat men niet geupdate software gebruikt. “Het komt ook omdat de herinrichting van de dorpen nog niet is gerealiseerd. De routeplanners baseren zich op de nu geldende snelheden, maar straks zullen die binnen de bebouwde kom een stuk lager liggen”, aldus Boersma.

Hij wijst op de moeilijk meetbare factor ‘beleving’. Objectief gezien is het misschien korter om over het Drachtsterplein en de Wâldwei vanuit het centrum van Leeuwarden naar Drachten te rijden. In de praktijk echter is er op dit traject een veel grotere kans op verkeersoponthoud. “De keus voor een route over de Sintrale As is betrouwbaarder als je ergens op tijd moet zijn”, weet Boersma uit eigen ervaring.
Over de invloed van meerdere rotondes in een weg op het brandstofgebruik zijn bij de provincie geen cijfers bekend. Het aantal kilometers en tijd zijn gemakkelijker items om te meten dan comfort en de invloed van ontspannen rijden.

Gevolgen voor onderliggend wegennet

In het Provinciaal Inpassingsplan staat aangegeven dat na de aanleg van de Sintrale As moet worden gekeken naar de gevolgen voor het onderliggend wegennetwerk. Daarvoor zijn in de voorsituatie verkeersbewegingen geteld, bijvoorbeeld op de Miedloane bij De Westereen, de Broekloane bij Wâlterwâld of de Bosweg bij Sumar. Nu worden daar opnieuw metingen verricht. Een evaluatie zal volgen.

Ten slotte is er aandacht voor De Falom. Daar rijden te veel auto’s te hard, ondanks het feit dat de afwaardering van de weg door het dorp klaar is. Plaatselijk verkeer lijkt hiervan de oorzaak; mensen die rijden tussen Damwâld en Feanwâlden of De Westereen. Het projectbureau gaat met de gemeente in overleg om te kijken wat hieraan gedaan kan worden.