“Drank is slecht en veroorzaakt overlast”. Verbod voor jongeren tot 18
Nieuws“Drank is slecht en veroorzaakt overlast”. Verbod voor jongeren tot 18
BUITENPOST – Vanaf 1 januari mag geen alcohol meer worden geschonken of verkocht aan personen onder de 18 jaar. Een aantal zestien- en zeventienjarigen kreunt en een aantal horeca-ondernemers verwacht een behoorlijke omzetdaling, maar gemeentes zijn tevreden.
De gemeentes zijn blij met de wetgeving. “Vanaf 1 januari gaan we handhaven. Uit wetenschappelijk onderzoek weten we hoe slecht alcohol is voor jongeren. In het belang van de volksgezondheid moet alcoholgebruik van jongeren worden voorkomen,” zegt Hendrik Veenstra, projectmedewerker alcoholmatiging voor zowel Achtkarspelen als Tytjerksteradiel.
“Jammer”, zegt een veertienjarige in Burgum. “Feestjes worden met een biertje helemaal te gek. Mijn broer haalt voor mij. Dat moet hij dan nog langer doen.“
“Het maakt mij niet uit hoor“, reageert zijn klasgenoot. “Ik drink toch niet, want ik krijg het rijbewijs van mijn ouders als ik tot mijn achttiende niet drink.”
“Als het mocht, zou ik zijn gaan drinken als ik zestien word“, reageert zijn maat, “Maar ik vind het niet erg dat het nu 18 wordt.“
“Het is natuurlijk een moeilijke wet“, zegt burgemeester Eric ter Keurs van de gemeente Tytsjerksteradiel, reagerend op de vraag wat het voor 16- en 17-jarigen betekent, “maar het is er om de jeugd te beschermen. Horecagelegenheden die nu verdienen aan de verkoop van alcohol aan jongeren zullen op zoek moeten naar een alternatief.”
“Goede ondernemers zullen dat ook doen“, voegt hij er aan toe.
Toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet was tot voor kort een verantwoordelijkheid van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, maar is nu een taak geworden van burgemeesters. Tot 1 januari hebben de gemeentes de tijd om regels voor de op 1 januari 2013 in werking getreden Drank- en Horecawet vast te stellen.
Uitvoering door gemeentes
In de loop van 2013 werd bekend dat er tevens een wijziging in de Drank- en Horecawet moest worden doorgevoerd: het schenken en verkopen van alcohol aan personen onder de achttien jaar wordt verboden. Het is een onderwerp dat de gemeentes al sinds 2007 op de agenda probeerden te krijgen om drankmisbruik onder jongeren beter aan te kunnen pakken.
“Alcoholgebruik zorgt voor overlast op straat en bij het overgrote deel van geweldsdelicten en vernieling in het uitgaansleven is alcohol in het spel”, zegt burgemeester Bearn Bilker van de gemeente Kollumerland. Hij is blij dat de wetswijziging zonder overbruggingsjaar wordt ingevoerd. “Ik verwacht geen problemen.”
Jongeren zijn vanaf 1 januari strafbaar wanneer ze in een horecagelegenheid of op de openbare weg in het bezit zijn van alcoholhoudende drank. Supermarkten en detailhandelaren die drie keer in een jaar de wet overtreden, kunnen een verkoopverbod krijgen opgelegd door de burgemeester. Burgemeesters hebben bevoegdheden om horecagelegenheden regels op te leggen omtrent toegangsleeftijden, ‘happy hours’ of het voorkomen van oneerlijke concurrentie.
De gemeentes hebben de Buitengewoon Opsporings Ambtenaren bijgeschoold, of gaan dit binnenkort doen, en gaan handhaven volgens het In het ‘Handhavingsarrangement Bijzondere Wetten’, waarin precies staat omschreven wat overtredingen zijn en wat de sancties.
“Ze controleren niet alleen in horecagelegenheden en bij winkels, maar zullen ook jongeren opzoeken om op de hoogte te zijn wat er leeft”, zegt Hendrik Veenstra over de opsporingsambtenaren die de gemeente Achtkarspelen samen met de gemeente Tytsjerksteradiel aanstelde.
“Wij proberen samenwerking met andere gemeentes te zoeken, want een opsporingsambtenaar moet geen bekend gezicht worden“, zegt burgemeester Ter Keurs.
Verkoop alcohol
Burgemeester Arie Aalberts van Dantumadiel denkt dat in de detailhandel de pijn over de wet wel meevalt: “De supermarkten geven aan dat het voor hen weinig verschil maakt of zestien- en zeventienjarigen wel of geen alcohol kopen. Ze kunnen een iets mindere verkoop opvangen met een iets grotere winstmarge.”
De burgemeester van Dantumadiel vindt het bespreekbaar om mee te betalen aan systemen die het supermarkten makkelijker maakt om de leeftijd van jongeren vast te stellen. “Supermarkten vinden het vervelend dat caissières klanten moeten aanspreken op hun leeftijd. Er zijn vrij eenvoudige systemen in gebruik waarbij klanten onder de achttien geblokkeerd worden als ze alcohol afrekenen.”
Horeca-ondernemers zijn volgens burgemeester Aalberts bereid mee te denken over veranderingen. “Als er maar geen heksenjacht ontstaat.”
Voorstellen die door horeca-ondernemers zijn gedaan, zijn bijvoorbeeld het organiseren van tieneravonden, waarbij geen drank wordt geschonken. Of het aanpassen van de kaart, waarop meer lekkere drankjes komen die geen alcohol bevatten. Sommige horecagelegenheden verhogen de toegangs leeftijd naar achttien jaar.
De gemeentes Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel hopen met horeca-gelegenheden een convenant af te sluiten waarin afspraken worden gemaakt over enerzijds alchohol matiging en anderzijds opleidingen voor personeel om te leren hun klanten hierop aan te spreken.
“Als ondernemingen willen tekenen voor het nemen van hun verantwoordelijkheid, dan zullen wij niet achter elke boom staan om te handhaven“, zegt burgemeester Ter Keurs. “Maar willen ze dat niet, dan voeren wij de controles op.“
Als het aan de burgemeesters ligt klinken er dus in 2014 geen jingles in de horecagelegenheden om klanten te waarschuwen dat er een opsporingsambtenaar in het bedrijf actief is. “Maar de gemeentes kunnen niet alles”, zegt burgemeester Bearn Bilker van Kollumerland. “De horeca-ondernemers zullen zelf met oplossingen moeten komen. En ook ouders moeten hun verantwoordelijkheid nemen.”
“De knop moet om”, zegt Hendrik Veenstra. “Drank is zo slecht voor hersenen, lever en nieren – zeker voor jongeren tot vierentwintig jaar – dat we dit als maatschappij niet meer zouden moeten willen. Ouders spelen hierbij een belangrijke rol.”
