Gevolgen van de brand nog dagelijks voelbaar

In de kaasopslag wordt de kaas geproefd door de keurmeesters. V.l.n.r. Mathijs Slager, R & D Wageningen, Jelle Syswerda, technoloog, Siebe Bethlehem, operator kaaspakhuis, Lisanne Kloppenburg, kwaliteitsmanager en Derrien Jansen, Plant Manager. (Foto: Klaas Rozema)

Gevolgen van de brand nog dagelijks voelbaar
Half december is het nieuwe kaaspakhuis klaar

GERKESKLOOSTER – “Het leuke van werken in de zuivelfabriek is dat je een tastbaar product maakt”, zegt Derrien Jansen, Plant Manager bij FrieslandCampina in Gerkesklooster. “Onze medewerkers houden nauwkeurig de kwaliteit en de smaak van de kaas in de gaten. Ietsjepietsje te zuur? De man die de recepturen samenstelt krijgt een seintje. Alleen perfecte producten mogen de fabriek verlaten. Klanten rekenen op kwaliteit.

Door Karoline van den Donker

De eisen die aan voedselfabrikanten worden gesteld zijn de laatste tien jaar sterk toegenomen, zo ook bij de zuivelfabriek FrieslandCampina. “Doordat ons bedrijf wereldwijd levert, worden de kwaliteitseisen steeds hoger”, vertelt Derrien Jansen. “Willen wij een klant uit bijvoorbeeld Brazilië bedienen, dan moeten de medewerkers op de werkvloer een product maken dat aan de eisen van zo’n land voldoet”.

Van hogerhand ontvangt de afdeling in Gerkesklooster opdrachten. Niet alleen voor de fabrieksmedewerkers komt de lat steeds hoger te liggen, ook de boeren die de melk leveren moeten aan steeds strengere eisen voldoen. “We willen geen schandaal”, legt Derrien Jansen uit. “Niet alleen de fabriek in Gerkeklooster is de dupe als kwaliteitseisen geschonden worden, de hele Nederlandse zuivelsector is dat. Wereldwijd heeft onze zuivel een goede naam, dat willen we zo houden.”

Dinsdag: kaas proeven
Iedere dinsdag wordt de kaas gekeurd door de operators en technologen die werkzaam zijn in de kaasfabriek van Gerkesklooster. “We hebben een stuk of zes echte fijnproevers in huis”, vertelt Derrien Jansen, trots op het personeel. De keurmeesters weten blind welke kaas zij proeven: een boerenkaas, een geitenkaas, een mosterdkaas? Ze vertellen bovendien de leeftijd van het kaasje.

Winnaars van de Gouden Boor
Ieder jaar doen ze mee aan het Nederlands Nationaal Kaaskeurconcours (NNKC) in Houten. Al driemaal kwam een deelnemer vanuit Gerkesklooster daar als beste uit de bus en ging met de Gouden Boor naar huis. Ook de Zilveren Boor en de Bronzen Boor gingen al eens mee naar de zuivelfabriek  die op de Fries-Groningse grens ligt ingeklemd tussen de Lauwers en het Prinses Margrietkanaal.

Half december: pakhuis klaar
Over ongeveer zes weken wordt het gloednieuwe kaaspakhuis in gebruik genomen. Het is momenteel in aanbouw, nadat het oude pakhuis vorig jaar bij een grote brand in vlammen opging.

In het nieuwe kaaspakhuis komen opnieuw twee behandellijnen. Een voor de natuurkazen die liggen te rijpen op planken. En een voor het vacuümverpakken van foliekazen die in kisten rijpen.
Aan de voorkant van het kaaspakhuis, bij de weg, komt een laaddoc, waar vrachtwagens de kazen vanuit de expeditieruimte in ontvangst nemen.

Via deze laadstations zal de kaas uit Gerkesklooster binnenkort de fabriek verlaten, maar voor het zover is  zal een projectteam nog heel wat problemen moeten oplossen. Technisch komt er heel wat kijken bij de herbouw. De waterhuishouding, de vochtregulatie, de temperatuurbeheersing: alle parameters in het nieuwe gebouw moeten perfect worden afgesteld om goede kaas te maken.

De brand op het netvlies
Op 29 juli vorig jaar woedde er een grote brand bij de zuivelfabriek in Gerkesklooster. Het kaaspakhuis, het pekellokaal en de afdeling waar grondstoffen voor Valess (de bekende vleesvervanger) worden gemaakt, gingen verloren.
Drie dagen later, op zondagmiddag, zat de directie om de tafel met de operators en de mensen van de technische dienst, met medewerkers van de gemeente en met een aannemer. Zij bespraken hoe de productie zo snel mogelijk weer op peil kon worden gebracht.

Twee week later, op 15 augustus, werd de Valess-grondstof weer in productie genomen. “Een knap staaltje werk”, vindt Derrien Jansen nog altijd. “Het merkproduct, geproduceerd in Oss, is afhankelijk van de grondstof die wij van melk maken.”

Het snelle herstel van de productie kon plaatsvinden ondanks dat de brandweer 4 augustus nog aan het blussen was. De eerste krijtstrepen werden op de grond getekend. Daar moest de aannemer een nieuw gebouw neerzetten, rondom de installatie die de grondstof maakt.

Nog twee weken later, begin september 2014, kon de helft van de kaasproductie weer op gang worden gebracht. De helft van het pekellokaal was gespaard gebleven  en het rijpingslokaal van  Kloosterkaas werd ingericht als pakhuis.

De voor Gerkesklooster specifieke kaasproducten werden als eerste weer geproduceerd: de vierenhalfkilo wielen Goudse kaas, de vier  vierenhalfkilo wielen komijnenkaas, geitenkaas en diverse speciale kazen, zoals de Amsterdammer en laagvetkazen.

Beschermde omgeving
In maart van dit jaar was het nieuwe pekellokaal gereed en kon er in Gerkesklooster weer op volle sterkte kaas worden geproduceerd.

Het nieuwe pakhuis is half december klaar. Of er dan een feest komt is de vraag. “Mensen vragen wel eens of we de gevolgen van de brand inmiddels achter ons hebben gelaten, maar door de herbouwwerkzaamheden worden we  er nog dagelijks mee geconfronteerd”, vertelt Derrien Jansen. “Tijd om een feestje voor te bereiden hebben we echt niet.”

Vers in het geheugen bij het personeel zit nog wel de open dag van een jaar geleden, nadat de kaasproductie weer op gang was gekomen. “Toen hebben we een open dag georganiseerd voor de familieleden van de medewerkers die zich maandenlang voor driehonderd procent hadden ingezet om de brandschade op te lossen. We besloten dat het goed was om aan de familieleden te laten zien waarmee hun vader, moeder of partner zo druk was geweest”, vertelt Jansen. Voor één keer mochten zelfs kinderen van onder de zestien jaar naar binnen. Een unicum. Een open dag in een voedingsmiddelenfabriek is geen kleinigheid. De strenge eisen die aan hygiëne en veiligheid worden gesteld maken de organisatie ervan bewerkelijk en riskant. Witte overalls, mutsjes tot over de oren en schoenbeschermers moeten ieder vuiltje buiten de deur houden.

Dagoverleg
Inmiddels  zijn de 125 personeelsleden weer druk met de waan van de dag, sinds de brand tijdelijk bijgestaan door uitzendkrachten. Vaste prik is het dagelijks overleg tussen de hoofden van de productie, de technische dienst, het pakhuis, het laboratorium en de afdeling kwaliteitsbewaking. Hoe gaat het? Wat is het eiwitgehalte van de melk die de boeren leveren? Zijn er ideeën om het proces te verbeteren?  Worden de doelstellingen gehaald?
Op de afdeling planning verwerken mensen met een logistieke opleiding de binnenkomende informatie. Welke kazen moeten uit de pekel? Welke kazen worden deze week geproduceerd bij FrieslandCampina in Gerkesklooster?