Fysiotherapeut Menno Schaafsma naar Sotsji

Fysiotherapeut Menno Schaafsma naar Sotsji: Menno Schaafsma heeft zijn speciale koffer ingepakt en gaat op weg naar Sotsji. (Foto: Klaas Rozema)

Fysiotherapeut Menno Schaafsma naar Sotsji

DE WESTEREEN – Op de Olympische Winterspelen in het Russische Sotsji wordt van de Nederlandse deelnemers een flinke medailleoogst verwacht. Die prognoses kunnen alleen uitkomen als een professioneel begeleidingsteam klaar staat om de schaatsers, shorttrackers en snowboarders optimaal te laten presteren. Menno Schaafsma van De Vesteynde is bondsfysiotherapeut van de KNSB en zit in het begeleidingsteam van de Nederlandse shorttrackploeg. De komende weken staat zijn leven in het teken van de Olympische Winterspelen.

Het worden voor Menno Schaafsma, die zondag is vertrokken naar het Olympisch Dorp in Sotsji, de tweede Olympische Spelen. Ook in Vancouver was hij er al bij. De Spelen zijn een bijzondere ervaring, zegt Schaafsma. Te beginnen bij de ouverture. “Bij de openingsceremonie in Vancouver was veel sfeer en euforie. Schitterend om mee te maken.” De samenwerking tussen de Koninklijke Nederlandse Schaatsenrijders Bond (KNSB) en De Vesteynde uit De Westereen duurt al zes jaar. Sinds 2008 is het Therapie- en trainingscentrum verbonden aan de KNSB en de nationale shorttrackselectie.

Schaafsma hoopt dat die goed lopende samenwerking door de schaatsbond wordt gecontinueerd tot 2018, wanneer de Olympische Spelen in Zuid-Korea worden gehouden. Hij heeft het bijzonder naar zijn zin. “Ik vind het geweldig om met topsporters te werken, je leert ook de mens achter de sporter kennen. Ik ken het leed achter hun succes en weet wat ze ervoor moeten doen en hoe hard ze trainen. Als dat dan beloond wordt met een medaille is dat super.” Het is belangrijk dat sporters een goede verstandhouding hebben met het  begeleidingsteam en daar investeert De Vesteynde dan ook in. Wanneer Schaafsma terug is uit Sotsji gaat Sjoerd Kielstra (fysio-manueeltherapeut), zijn collega bij De Vesteynde, in maart naar het wereldkampioenschap shorttrack in Montreal.

Schaafsma vindt shorttrack een spectaculaire sport. “Shottrack heeft veel dimensies, het is een contactsport op het ijs. Het gaat om snelle tijden en de goede positie, dat maakt het dynamisch. Shorttrack is mondiaal een grotere sport dan langebaanschaatsen.”
De Nederlandse shorttrackploeg in Sotsji bestaat uit de dames Jorien ter Mors, Sanne van Kerkhof, Yara van Kerkhof, Lara van Ruijven en Rianne de Vries. Ter Mors, die ook de 1500 meter langebaan medaillekandidaat is, gaat als Europees shorttrackkampioen naar de Spelen. De damesploeg is tevens voor de vierde keer Europees kampioen geworden op het onderdeel aflossing.
Sjinkie Knegt, Daan Breeuwsma,  Niels Kerstholt, Freerk van der Wart en Christiaan Bökkerink vormen het herenkwintet. “Bij de relay (de aflossing red.), bij de mannen is de kans op goud het grootst”, denkt Schaafsma.

Schaafsma en zijn collega’s fungeren ook als begeleiders bij World Cups en andere grote internationale toernooien. Het niveau van de Nederlandse shorttrackers is de afgelopen jaren sterk gestegen, waardoor ze op wereldniveau meetellen. Schaafsma: “In 2008 was Nederland nog subtop op Europees niveau, nu doen de shorttrackers mee met de wereldtop.”
Dat komt ook door de professionele aanpak waardoor talenten zich kunnen ontwikkelen.  Het Centrum voor Topsport en Onderwijs in Heerenveen biedt in samenwerking met de KNSB de shorttrackers in schaatstempel Thialf in Heerenveen sportfaciliteiten. De groep shorttrackers is groter geworden, want aan de seniorenselectie is een compleet juniorenteam toegevoegd. Dit bewijst dat shorttrack in Nederland een serieuze sport is geworden. “Door de multidisciplinaire aanpak ontwikkelen de talenten zich breed, daardoor kunnen ze zowel in shorttrack als in het langebaanschaatsen succes hebben”, zegt Schaafsma.

Met zijn collega’s van De Vest­eynde vormt Schaafsma het paramedische begeleidingsteam van de nationale shorttrackselectie. In Thialf wordt intensief getraind. De fysiotherapeuten van De Vest­eynde werken nauw samen met bondscoach Jeroen Otter, een materiaalman, een krachttrainer, een voedingsdeskundige en een sportarts. Ze behandelen shorttrackers waar nodig en geven adviezen. Op de shorttracktrainingen in Thialf wordt de basis gelegd voor Olympisch succes. Shorttrackers krijgen een uitgebalanceerd trainingsprogramma, met veel nadruk op blessurepreventie. Schaafsma:  “Door krachttrainingen worden blessures zoals lies- en rugklachten voorkomen. Toen ik voor de KNSB ging werken hadden shorttrackers veel liesklachten. Daarna zijn ze ijshockey gaan spelen, om dit soort blessures te voorkomen. Ook trainen ze vaak op het maken van starts.”

Door de hoge snelheid en spectaculair bochtenwerk is de kans op blessures groot bij de shorttrackers. Schaafsma: “Vastzittende rugwervels behandelen, een schouder zetten die uit de kom is, en enkel- en bovenbeenbreuken zijn voorbeelden van kwetsuren. Shorttrackers dragen beschermende pakken, maar lopen regelmatig snijwonden op. Samen met de artsen wordt bekeken hoe die behandelen. Door de kwaliteit van de kussens bij de boarding is het risico op letsel wel afgenomen. Maar elke sport heeft zijn risico’s.”

De shorttrackers trainen keihard om op de Spelen te kunnen presteren. “Maar in aanloop naar de Spelen is de trainingsintensiteit minder belastend. Periodisering is belangrijk, sporters kunnen niet het hele jaar hard trainen, je moet het lichaam ook rust geven om te herstellen”, weet Schaafsma. Tijdens de Spelen staat het begeleidingsteam altijd voor de atleten klaar. “Als je ’s nachts van je bed wordt gehaald moet je er zijn”, zegt Schaafsma. Hij zou de Olympische ervaring niet willen missen. “De praktijk in De Westereen en Buitenpost kan ik zolang met een gerust hart overlaten aan mijn collega’s. Zonder hun medewerking zou het niet lukken.”