Ytje de Vries (84) en Vera (12), Milan (11) en Lútzen (11).
Ytje de Vries (84) en Vera (12), Milan (11) en Lútzen (11). Foto: Sonja Scheffer

Kinderen interviewen oorlogsgetuigen voor ‘Oorlog in mijn buurt’

Algemeen

De leerlingen van groep 7 en 8 van OS de Romte in Tytsjerk werken vijf weken lang als junior-journalisten aan het project ‘Oorlog in mijn Buurt’. Ze onderzoeken wat er tijdens de Tweede Oorlog in hun dorp is gebeurd en krijgen gastlessen van historici en een journalist. Het interviewen van vijf oorlogsgetuigen en het doorvertellen van hun verhalen vormen het slotstuk van het landelijke onderwijsprogramma.

Rick (12) en Anna (11) interviewen Oebele Leistra (93) uit Tytsjerk. Met een doosje bonbons en hun vragenlijst bellen ze aan en eenmaal in de woonkamer gaan ze 82 jaar terug in de tijd, terug naar toen de oorlog begon en Oebele zelf 11 jaar was. Hij ging na de lagere school werken bij timmerfabriek Harm de Boer in Burgum. Zijn baas zat in het verzet en stuurde Oebele er op de fiets op uit om in Eastermar en Garyp onderduikers te waarschuwen voor een razzia.

Gevaarlijke fietstochtjes

“Op de weromreis kaam ik dan de oerfalwein fan de Dútsers tsjin en tocht by my sels: ‘Ha, jimme binne moai te let’.” Rick en Anna luisteren geboeid. “Fûnen jo dat ek spannend?” “Earst wol, letter net mear. Ik moast wol hieltyd oare klean oanlûke, dan die ik bygelyks in alpinomûtse op, se moasten my net werkenne.” Oebele vertelde zijn ouders pas na de oorlog over deze gevaarlijke fietstochtjes. “As se it witten hiene, hie ik der nea wer hinne mocht. Ik wie noch mar in baaske, krekt sa âld as jimme no.” Het maakt indruk op de kinderen. “Gek om te betinken dat wy dat no dwaan moasten”, zegt Rick.

Ontmoeting tussen jong en oud

De eveneens geboren en getogen Tytsjerkster Ytje de Vries (84) krijgt bezoek van Vera (12), Milan (11) en Lútzen (11). Hoewel zij jonger was toen de oorlog begon, weet zij haar eerste ontmoeting met Duitse soldaten nog maar al te goed. “Op in moarntiid, ik wie noch mar in lyts famke, stapte ik mei ús heit achter út de stâl wei en wy skrokken beide sa bot. Bûten stienen ynienen twa grutte hynders, folle grutter as ús eigen, mei dêrop twa Dútske soldaten yn in grien pak en mei in hege pet op. Heit knypte my yn de hân fan eangst. Ik fiel it noch.”

Dat was het moment dat hun stal werd gevorderd en ze de boerderij tijdelijk met de Duitsers moesten delen. Aan de hand van foto’s van de boerderij waar ze woonde, een zelfgetekende plattegrond van het dorp, boeken van vroeger en een oude olielamp, vertelt Ytje haar verhaal. De ontmoeting tussen generaties staat centraal bij ‘Oorlog in mijn Buurt’ en levert een bijzondere interactie op tussen jong en oud.

Erfgoeddragers
Op woensdag 13 april is de afsluiting van het project en vertellen de kinderen tijdens de ‘eindontmoeting’ de verhalen van de ouderen door. Hiermee worden de leerlingen van groep 7 en 8 erfgoeddragers van de geschiedenis van hun dorp en blijven de verhalen van toen bewaard.