Friese molens in augustus in het zonnetje
In 2022 bestaat Het Gilde van Vrijwillige Molenaars officieel 50 jaar. Volgens de statuten is het Gilde opgericht op 15 april 1972. Zo’n vijf jaar eerder kwamen de latere oprichters voor het eerst bij elkaar in Leiden in café-restaurant ’t Karrewiel. Onder het genot van pannenkoeken werd daar de basis voor deze vereniging gelegd. In de maand augustus staat de Friese afdeling in het zonnetje. Afgelopen maandag draaiden de molens in Dokkum en Metslawier.
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix der Nederlanden heeft op zaterdagmiddag 15 januari het Jaar van de Molenaar geopend ter gelegenheid van het jubileum van het Gilde van Vrijwillige Molenaars. Daarmee heeft ze het startschot gegeven voor een jaar met veel aandacht voor het ambacht van molenaar.
Korenmolens
Molens Zeldenrust en De Hoop in Dokkum en korenmolen Ropta in Metslawier vallen onder de stichting Monumentenbehoud Noardeast Fryslân en worden draaiende gehouden door aantal vrijwillige molenaars. Twee van die molenaars Sikko Hoekstra en Bate Boschma vertellen vol enthousiasme over dit traditionele vak. “Op de zaterdagen dat we open zijn ontvangen we tot wel zeventig belangstellenden per middag”, laat vrijwillige molenaar Bate Boschma weten. Met zijn technische verleden is dit traditionele ambacht helemaal op zijn lijf geschreven. “Je moet niet alleen weten hoe een molen werkt, maar je bent daarnaast ook weerman en gastheer en soms vertel je iets over de, minstens zo interessante, cultuurhistorische geschiedenis van de molen. Als je samen met een collega de molen laat draaien, staat veiligheid altijd voorop.”
Opleiding
Het Gilde van Vrijwillige Molenaars is een landelijke vereniging die een opleiding verzorgt voor mensen die monumentale wind- en watermolens laten draaien. Friesland heeft een eigen opleidingsorgaan bij het Gild Fryske Mounders, daar heeft Bate Boschma zijn opleiding gevolgd. Sinds de oprichting van de vereniging zijn reeds vele molenaars geslaagd en bevoegd om zelfstandig een molen te mogen bedienen. De opleiding tot molenaar bestaat uit praktijk en theorie die eigengemaakt wordt door middel van lesboeken en instructie van de leermeester-molenaar. De opleiding wordt afgesloten met een examen. De Feanstermoune in Surhústerfean is elke zaterdagochtend open voor bezoekers.