"Amateurs krigen 'Tesselschade' op heech nivo"
De Koninklijke toneelvereniging Maria Roemer Visscher Tesselschade in Hurdegaryp bestaat bijna 152 jaar. Maar als gevolg van de coronacrisis is zelfs het 150-jarig bestaan amper gevierd. Wel is er nu een boekje van oud-lid en -acteur Willy Hoekstra over die 150 jaar.
Hij heeft van diverse (oud-)bestuursleden en oud-leden archiefmateriaal gekregen, vooral notulenboeken van vorige bestuurders. Ook diepte hij in de archieven in Tresoar in Leeuwarden informatie op. Zo bleek de officiële oprichting toch echt in januari 1870 te hebben plaatsgevonden, hoewel binnen de vereniging jarenlang was gedacht dat dit 1872 was.
De grote 'motor' van de eerste jaren was Hajo (officieel: Haijo) Thoden van Velzen, die jarenlang niet alleen voorzitter, maar ook regisseur was van MRV Tesselschade. Hij was fysiek gehandicapt (hij kon niet lopen), werd daarom vaak door anderen in een rolstoel voortgeduwd. Hij woonde een belangrijk deel van zijn leven aan wat nu de Stationsstraatheet in Hurdegaryp, maar toen formeel onder Rijperkerk (nu: Ryptsjerk) viel.
In de begintijd was sprake van een 'rederijkerskamer'. 'Rederijkers' is de Nederlandse verbastering van het Franse 'réthorique', dat welsprekendheid betekent. Met andere woorden: de leden werden om beurten geacht voordrachten te houden, lezingen over actuele of interessante onderwerpen.
Al snel werd Hajo Thoden van Velzen lid én voorzitter. Onder zijn bezielende leiding werd 'Tesselschade' een toneelvereniging Hij deed zelf de regie, zo ongeveer vanaf 1872 tot 1919, dus ongeveer 47 jaar! Die bijzondere start van een aanvankelijk geheel Nederlandstalige toneelclub werd gevolgd door een gestaag professionelere aanpak. Dat bleef grotendeels het werk van amateurs, al werden wel professionele regisseurs ingeschakeld. Van 1985 tot heden is Annie Veenstra (nu: Annie Ter Linden-Veenstra) de vaste regisseur, maar in de winter van 1980-’81 was ze ook al regisseur.
Onder haar leiding werden vooral naar het Fries vertaalde en door haar bewerkte stukken gespeeld, tussen 1980 en heden ook uit het 'wereldrepertoire'. "Dat dizze feriening troch amateur-spilers op sa'n heech nivo kommen is, dat fyn ik it meast bysûndere", zegt Hoekstra.