Karel Pander met de maquette van zijn woning.
Karel Pander met de maquette van zijn woning. Foto: Yke Bremer

Creatieve wiskundige bouwt maquettes

Een creatieve wiskundige of een wiskundige creatieveling: je zou Karel Pander (74) beide namen kunnen toe dichten. De Gariper schildert niet alleen, maar maakt ook maquettes van gebouwen, zoals zijn eigen karakteristieke herenhuis aan de Lytse Buorren. Creativiteit zit in de Pander familie, zo legt de oud-leraar wiskunde uit. In zijn werk is te zien dat hij van perspectief, nauwkeurigheid en strakke lijnen houdt. “Het moet wel kloppen, maar dat heeft ook met mijn exacte achtergrond te maken.”

Nu hij geniet van zijn pensioen heeft Pander meer tijd om zijn artistieke kant te ontplooien en kan hij zich toeleggen op zijn hobby’s modelbouwen en schilderen. “Ik heb het ruim aan tijd”, zegt de AOW-er. “Vooral in de wintermaanden heb ik niet zoveel te doen. Je moet dan wat ‘útfine’. Ik heb vroeger ook al een paar maquettes gemaakt van de ‘pleats’ van mijn vrouw en de hervormde kerk van Garyp. Maar dat is al jaren geleden. Nu in coronatijd ben ik aan de slag gegaan met mijn eigen huis.”

Fit

De Gariper is nog heel fit voor zijn jaren en is met het mooie weer druk bezig met het verven van zijn huis. “Maar hoger dan de dakgoten kom ik niet meer”, legt hij uit. Met name in de rustige wintermaanden legt hij zich toe op het schilderen en maquette bouwen. Bovendien heeft hij in de tuin een hokje met een biljarttafel. “Het is heel gezellig om met een groepje samen te biljarten. Met corona kon dat helaas maar met een minimum aantal.“ Ondertussen heeft hij aan de andere kant van de tuin een ateliertje gemaakt. “Het was eerst een broeikas, maar dat was geen succes. Ik heb een deel geïsoleerd en die kan ik nu in de winter gebruiken voor mijn hobby’s.”

De maquette van zijn eigen huis heeft een mooi plekje gekregen in het biljarthokje. Pander laat het huisje op schaal 1:25 zien, die mooi staat uitgestald op een kastje naast de pooltafel. “Hier ben ik zo’n 200 uren mee bezig geweest. Ik heb het hele huis eerst opgemeten en omgerekend in centimeters. De helling van het dak bepalen was nog wel lastig. Ik ben altijd wiskunde leraar geweest en wil wel dat alle verhoudingen goed kloppen. En de voegen van de steentjes heb ik er met een fineliner allemaal opgetekend.” De nauwkeurigheid van de maker is te zien aan de beschilderde deur en de kappen op de schoorstenen die tot in detail zijn uitgewerkt.

Ook zijn schilderijen laten zien dat Pander van precisie houdt. “Bootjes en huizen zijn de favoriete onderwerpen voor mijn schilderijen”, aldus de Gariper terwijl hij kijkt naar een schilderij van een appartementencomplex in Garyp met strakke lijnen. De creativiteit zit in de Pander familie. “Mijn broer Pieter is kunstschilder en een aantal generatie geleden had je Pier die beeldhouwer was.”

Wens

Op het moment is Pander bezig met een schaalmodel van het oud vrachtschip van de gebroeders Keimpema uit Earnewâld uit de jaren twintig. Het aanzicht van Eastermar zou hij nog graag eens vastleggen op het doek. “Als je naar Eastermar rijdt met de zon in de rug, dan zie je hoe prachtig mooi het dorpje erbij ligt. Daar wil ik nog wel eens mee aan de slag.”