Weidevogels beschermen voor Hindrik Nijhuis
In het voorjaar is de Noardburgumer Herman Smedes veel te vinden in de weilanden rondom Garyp. Hier voert hij namens Fûgelwacht Garyp nazorg uit, want het gaat niet zo goed met de vogelstand. “Mei de ljippen giet it min, mei de skries striemin.”
Het is een bijzonder jaar voor Herman. Eindelijk vond hij dit jaar het eerste kievitsei van Tytsjerksteradiel. Dit droeg hij op aan zijn goede vriend Hindrik Nijhuis (42), die op dat moment ernstig ziek was en anderhalve week na de vondst overleed.
Ruim 30 jaar het veld in
Al vanaf zijn tiende zoekt Herman samen met Hindrik kievietseieren. “Net allinnich ljipaaien hear”, bekent hij. “Doe’t wy jong wienen namen wy stikem ek wol oare aaien mei, mar ik tink dat in protte aaisikers dat yn de jonge jierren wolris dien hawwe.” Nu staat hij er wel anders in. “Ik moat it net sjen dat ien aaien út in nêst hellet, dan is it net bêst!"
Predatie
Ieder vrij uurtje besteedt Herman aan het zoeken en markeren van nesten, want dat het zo slecht gaat met de weidevogels vindt hij verschrikkelijk. “At wy der neat oan dogge, dan binne der aanst gjin ljippen en skriezen mear.” Gevonden nesten markeert hij in een app. Daarnaast houdt hij de nesten met wildcamera’s in de gaten. Op zijn telefoon laat hij zien hoe een steenmarter een nest leegrooft. Het opeten van eieren en jonge vogels door roofdieren wordt predatie genoemd. Het is één van de oorzaken van de teruggang van de weidevogels.
Leefgebied weidevogels
De belangrijkste oorzaak is volgens Herman echter het verdwijnen van geschikt leefgebied door intensiever gebruik van boerengrond. In de groene weilanden met weinig biodiversiteit hebben de weidevogels weinig te zoeken. Herman juicht de aanleg van weidevogelgebieden met een rijkere biodiversiteit toe. Ter compensatie van de Sintrale As is er bij Garyp zo’n gebied aangelegd. “It is net te leauwen hoefolle mear fûgels dêr sitte as yn gewoan boerelân.”
Nieuw hart nodig
Het zoeken om het eerste kievitsei en de nazorg deed Herman altijd samen met Hindrik, totdat dat de laatste jaren niet meer ging. Hindrik had een hartafwijking en wachtte al vier jaar op een nieuw hart. “Hy hie net mear genôch enerzjy om mei te gean.” Vorig jaar verraste Herman Hindrik nog met een autorit. Samen met een boswachter reden ze in de auto door de natuur.
Eerste ei opgedragen aan Hindrik
De ziekte van zijn kameraad maakte voor Herman de drang om het eerste kievitsei te vinden, nog groter. “Doe't ik einliks it earste ljipaai fan Tytsjerksteradiel fûn, moast ik it wol oan Hindrik opdrage." Tijdens de ceremonie had burgemeester Jeroen Gebben bloemen en een handgeschreven kaart meegenomen voor Hindrik.
"Ofgyslik misse"
Door de strenge coronamaatregelen kon Herman zijn kameraad niet vertellen over de vondst. "Syn heit hat it him gelokkich noch wol fertelle kinnen. Ik sil dy ôfgryslik misse Hindrik, mar alle kearen dat ik it lân of de natoer ynstap, sil ik oan dy tinke."