Deltares-medewerker Marios Karoulis sjouwt met meetapparatuur. Een stukje oude binnendijk bij Hallum is deze week in beslag genomen door onderzoekers en doorsneden door een damwand.
Deltares-medewerker Marios Karoulis sjouwt met meetapparatuur. Een stukje oude binnendijk bij Hallum is deze week in beslag genomen door onderzoekers en doorsneden door een damwand. Foto: Actief Media

Wetterskip onderzoekt zanderosie onder dijk

HALLUM - Wetterskip Fryslân is maandag, samen met de bedrijven Deltares en Fugro, begonnen aan een onderzoeksproef in een stukje binnendijk, pal achter de zeedijk noordelijk van Hallum. Er wordt water door het zand onder de dijk gepompt, om de weerstand van dit (zee-)zand te kunnen meten.

Zulke proeven zijn jaren geleden alleen gedaan onder rivierdijken, die zijn opgehoogd met rivierzand. "Op basis daarvan zijn richtlijnen gemaakt over de noodzakelijke sterkte van de dijken en de bekleding. Maar het zeezand waarmee zeedijken zijn gemaakt heeft een andere samenstelling en is daarom wellicht sterker. Of dat in de praktijk zo is en in welke mate, hopen we met deze proefneming vast te stellen", legt technisch manager Kevin van der Giessen van Wetterskip Fryslân uit.

Met de proef wordt het verschijnsel kwelwater onder de dijk nagebootst. Er wordt steeds meer water 'ingepompt'. Door de druk zal het water een weg zoeken in noordelijke richting, want middenin de oude dijk is een damwand geslagen die ervoor zorgt dat het water maar één kant op kan. Daar is een gat gegraven en tussen de dijk en dit gat zijn meetbuizen geplaatst. Ook de elektrische weerstand wordt op meerdere plekken gemeten. Die is afhankelijk van de vochtigheidsgraad.

"Hoe lang de proef precies gaat duren, hangt af van de weerstand van het zand. Hoe groter die weerstand, hoe langer de proef duurt. We gaan uit van twee tot vier dagen en avonden", zegt Van der Giessen. "Er is 's nachts bewaking."
Het onderzoek moet leiden tot een rekenmodel voor dijken op getijdenzand. "Maar we nemen met één proef geen genoegen. Er komt een veel grotere proef in de Hedwigepolder in Zeeuws-Vlaanderen", aldus Rick van Tilburg, werkzaam voor Fugro.

Hij verwacht dat eind dit jaar de berekeningen gepresenteerd kunnen worden. Ze kunnen wellicht bijdragen aan nieuwe richtlijnen voor het aanleggen en onderhouden van zeedijken. Dit kan op termijn, hopen waterschappen en andere overheden, miljoenen euro's besparen.