Met de RES geven regio's aan hoe ze in in de toekomst energie fosielvrij willen gaan opwekken. Burgers kunnen meepraten via een digitale vragenlijst op de website van de provincie van half april tot begin mei.
Met de RES geven regio's aan hoe ze in in de toekomst energie fosielvrij willen gaan opwekken. Burgers kunnen meepraten via een digitale vragenlijst op de website van de provincie van half april tot begin mei. Foto: Actief Media

College N.E.-Fryslân bespreekt RES met de raad

DOKKUM - Vanavond, 8 april, wordt de allereerste digitale raadsvergadering gehouden in de gemeente Noardeast-Fryslân. Het eerste onderwerp dat daar besproken wordt, raakt de toekomst van iedere burger: welke voorstellen met betrekking tot de Regionale Energie Strategie (RES) gaan namens de gemeente Noardeast-Fryslân op 1 juni naar ‘Den Haag’? Belangstellenden kunnen de informerende raadsvergadering volgen via de pagina 'raadszaken' op de gemeentewebsite, aanvang 19.30 uur. (https://ris2.ibabs.eu/noardeastfryslan)

“We zijn niet verplicht als college van b. en w. om deze voorstellen voor te leggen aan de gemeenteraad, maar wij doen het wel omdat het democratische proces juist over zo´n onderwerp belangrijk is”, zegt wethouder Engbert van Esch (CDA) van Noardeast-Fryslân. “Naar mijn weten doen al mijn collega´s in andere Friese gemeenten dit ook. Op 23 april volgt in gemeente Noardeast-Fryslân de besluitvormende raadsvergadering. Zijn raadsleden het met bepaalde voorstellen van het college oneens, dan neem ik die informatie mee naar het provinciaal overleg.”

Regionale Energie Transitie

Uiterlijk 1 juni 2020 moeten alle regio’s hun deel van het concept Regionale Energie Strategie indienen bij het Rijk. Nederland is voor het realiseren van de klimaatdoelen opgedeeld in dertig regio’s. Iedere regio moet aangeven hoe ze er voor gaan zorgen dat in 2030 49 procent minder CO2 uitstoot plaatsvindt ten opzichte van 1990. De provincie Friesland vormt een regio, samen met de Friese gemeenten en bijvoorbeeld waterschappen. “De procedure is opgedeeld in twee delen. Voor 1 juni 2020 moeten de regio´s aangeven hoeveel duurzame elektriciteit wordt opgewekt. In 2021 moeten de regio's aangeven wat de mogelijkheden zijn voor warmtetransitie in de gebouwde omgeving”, vertelt Van Esch, wethouder met de portefeuille Wonen, Omgeving en Openbare Ruimte.

Grote gevolgen voor iedereen

De besluitvorming rondom de RES raakt iedere burger, omdat de RES grote gevolgen heeft voor de toekomst: zowel wat betreft de te gebruiken energiebronnen als maatschappelijk en landschappelijk. De overheid geeft bijvoorbeeld aan dat bestemmingsplannen mogelijk gewijzigd dienen te worden, omdat alles bij het oude laten de opgave schier onmogelijk maakt. “Dat wil niet zeggen dat wij alles maar goed vinden”, zegt Engbert van Esch.

Zon, wind en waterstof

Een kerncentrale bijvoorbeeld ziet hij niet als realistische optie voor Friesland. “De opslag van kernafval vormt een serieus probleem, dat wil je niet doorgeven aan je kinderen.” Waterstofcentrales bieden hopelijk wel kansen. "In Ooststellingwerf wordt momenteel een mega groot zonneveld gerealiseerd van 50 hectare, met daaraan gekoppeld een waterstofpunt waar auto’s, en hopelijk straks ook vrachtauto’s, waterstof kunnen tanken.”

Technisch wordt het steeds realistischer dat auto’s op waterstof gaan rijden. Een van de voorwaarden daarvoor is dat er voldoende laadpunten zijn. Friesland heeft bijvoorbeeld minimaal tien punten nodig als de actieradius van een auto 650 kilometer is. “Lukt het ons vervoer mogelijk te maken zonder fossiele brandstof, dan maken we een grote slag in het behalen van de doelstellingen”, legt Van Esch uit.
“We zijn in Friesland trouwens al een heel eind op weg”, vindt de wethouder. “De doelstelling voor onze regio is om in 2030 4,3 TeraWatt energie op te wekken via wind- of zonne-energie. We hebben voor het eerste bod dat op 1 juni aan het Rijk wordt aangeboden alle projecten geïnventariseerd die al gerealiseerd zijn, of waarvoor subsidies zijn verstrekt. De projecten die nog niet gerealiseerd zijn maar waarvoor wel vergunningen zijn verleend, hebben we voor vijftig procent meegeteld. Zo komen we op een huidige bijdrage van nu al 2,3 TeraWatt.” Hoe de andere TeraWatts fossielvrij gerealiseerd gaan worden, wordt nu besproken door de bestuurders in de Energie Alliantie waarin overheden, waterschappen, netbeheerders, energieproducenten, milieuorganisaties en bijvoorbeeld woningbouwcorporaties zijn vertegenwoordigd. Daar wordt onder andere het spanningsveld besproken dat ontstaat door nieuwe technische mogelijkheden en de (landschappelijke) ruimte die nodig is om het doel te realiseren.

Burgers kunnen meepraten via een vragenformulier dat digitaal wordt aangeboden via de website van de provincie. Half april komt er weer zo’n digitale vragenlijst beschikbaar, die tot 1 mei kan worden ingevuld. Deze vragenlijst betreft de warmtetransitie en de inzet van duurzame warmtebronnen waarover nu verkennend onderzoek plaatsvindt. Eind 2021 moet een warmte energiebeleid zijn geformuleerd. Voor 1 maart 2021 moet het eindbod van de RES hierover worden ingeleverd door de regio.