Lezing 11 januari, op laatste dag expositie
DOKKUM – Voor zover ze weet, is de Dokkumse Loes Schurer de enige in Nederland die consequent schorten heeft verzameld in haar lange leven (81 jaar). "Ik ken wel een paar mensen in het buitenland die er ook mee bezig zijn of waren, onder andere in België", vertelt ze.
Ze leidt de verslaggever-fotograaf rond in een bescheiden, maar mooi opgestelde expositie op de eerste verdieping van Museum Dokkum. De schorten lopen qua kleuren en modellen sterk uiteen. "Veel komt van de kringloop", zegt mevrouw Schurer.
"Maar soms moest ik er flink wat voor betalen, zoals een keer in een Engelse antiekzaak in Bath. Daar was ik met mijn man. Ik aarzelde, vanwege de prijs. 'Ik zou het maar doen, want anders heb je er straks spijt van!' moedigde hij me aan. 'Twee straten verder is de bank', zei de eigenaresse van de antiekzaak." Het leverde haar een witte, geborduurde, batiste schort op uit de jaren 1840-1865.
Het oudste en grootste schort uit haar verzameling is van donkerblauwe, glanzende katoen uit circa 1785. "Toen was het mode dat vrouwen verbrede heupen 'maakten', bijvoorbeeld met kussentjes op de heupen. Deze schort kocht ik van een antiquair in Den Haag. Het schort was gedragen in Enkhuizen."
Ander materiaal waarvan schorten werden of nog worden gemaakt, zijn onder andere: canvas, leer, rubber en plastic, maar de meer modieuze schorten waren bijvoorbeeld van zijde, satijn, kant, sierband, katoen of voile en werde versierd met borduurwerk of kralen.
"Vanaf de 14e eeuw werd het schort een echt kledingstuk en vanaf de 17e en 18e eeuw ook een mode-artikel voor de hogere standen", meldt mevrouw Schurer in haar expositie.
Opvallend zijn ook de schorten op de 'catwalk' in het midden van het zaaltje, uit de jaren 1915 tot 1940. Niet alleen volwassenen droegen schorten, ook meisjes en jongens. "Kleine schortjes waren vaak een product van naailessen voor de meisjes", merkt mevrouw Schurer op. Daarom is een apart hoekje ingericht met kinderschorten.
Na de Tweede Wereldoorlog kwamen ook de schorten van plastic op. Mevrouw Schurer toont er één van, door die even zelf om te doen, naast enkele foto's van pikante exemplaren. Kortom: de schort is er van (bijna) alle tijden.
"Ik verzamel niet meer"
Hoe haar verzamelwoede begon? "Met één schort, die ik mooi vond. Daarna werden het langzaam meer. Nu zijn het ongeveer 1900. Ik verzamel niet meer, maar ben nog wel elke week als vrijwilliger in het museum werkzaam."
'Van sloof tot eva. De schorten van Loes Schurer' is nog tot en met 11 januari te zien in Museum Dokkum, Diepswal 27, van maandag tot en met zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur.
Mevrouw Schurer geeft op de laatste dag, 11 januari, vanaf 14.00 uur een lezing over haar verzameling, in het Hellinghûs, Zuiderbolwerk 79 in Dokkum.