Hittekaart 2019 van Nederlandse
woningmarkt: kantelpunt bereikt
AMSTERDAM - De ongekend hoge druk op de woningmarkt leidt tot ver buiten de Randstad tot een forse stijging van woningverkoopprijzen. Tegelijkertijd neemt het aantal woningverkopen in de bestaande markt voor het eerst sinds 2013 op landelijk niveau af. Dat dit zorgwekkend is, mag duidelijk zijn.
De doorstroming op de woningmarkt dreigt tot stilstand te komen, met name in het westen van het land. Het hoogtepunt van de markt lijkt definitief gepasseerd en dit is niet langer alleen een fenomeen van de Randstad. Vorig jaar daalde het aantal woningverkopen in de bestaande woningvoorraad met 9% naar 219.000. In slechts 25% van de gemeenten was er nog sprake van een toename aan woningverkopen. De landelijke gemiddelde verkoopprijs van een bestaande woning steeg opnieuw, met 9% naar €287.000. Dit blijkt uit de analyse die ten grondslag ligt aan de Hittekaart 2019 van BPD, Bouwfonds Property Development, die de sterke en zwakke gebieden op de woningmarkt jaarlijks in kaart brengt.
Stijgers en dalers
De totale lijst van top-40 meest populaire gemeenten van Nederland kent een aantal regionale topscoorders, sterke stijgers en dalers. De sterkste regionale stijgers zijn: Vlieland, Neerijnen en Leusden. De gemeenten Terschelling, Urk en Beuningen behoren tot de diepste dalers in de regio Noord-Oost en Midden Nederland.
Hotspots
De Hittekaart 2019 laat zien dat de druk op de woningmarkt weer verder is toegenomen ten opzichte van 2018. Rondom de traditionele 'hotspots', de steden Amsterdam, Rotterdam en Utrecht, kleuren aangrenzende gemeenten rood mee. Maar ook buiten Randstedelijk gebied, bijvoorbeeld bij steden zoals Groningen, Arnhem, Breda en Eindhoven, kleuren buurgemeenten roder dan voorheen.
Aantal woningverkopen stagneert
Walter de Boer, CEO bij BPD, licht de resultaten toe: "In slechts een kwart van de gemeenten in Nederland stijgt het aantal woningverkopen in de bestaande woningvoorraad nog. In alle andere gemeenten blijft het aantal woningverkopen gelijk of daalt het. Om meer aanbod te creëren, is de nieuwbouwproductie wel gestegen in het afgelopen jaar, maar om woningzoekenden echt tegemoet te komen, zullen er 20.000 - 30.000 woningen per jaar extra moeten worden gebouwd. Plannen en visies zijn er genoeg, maar deze stagneren op concrete invulling en haalbare financiële doelstellingen binnen de tijd die nu nodig is om tot snellere ontwikkeling te komen.
Te weinig aanbod in betaalbare segment
De huidige nieuwbouw bestaat grotendeels uit plannen die al voor 2009 zijn aangewezen. In de afgelopen tien jaar zijn nauwelijks nieuwe (grootschalige) plannen aangewezen - behoudens zogenaamde organische planontwikkelingen. Gezien de lange voorbereidingstijden voor middelgrote of grote gebiedsontwikkelingen, betekent dat in het westen van het land de komende drie tot mogelijk vijf jaar weinig structureel aanbod toegevoegd kan worden. Zeker niet in het betaalbare segment. Overeenkomstig het vigerende ruimtelijke ordeningsbeleid zien wij dat de koopwoningenproductie aan de randen van de stad, alsmede de zogenaamde VINEX-locaties, sterk terugloopt. De locaties drogen op. Het grondgebonden woningsegment loopt voor het derde opeenvolgende jaar sterk terug, ondanks dat de vraag hiernaar hoger is dan ooit. Met name het aanbod en daarmee de productie van betaalbare, seriematige eengezinswoningen valt weg. Waarbij starters nog nauwelijks toegang krijgen tot de woningmarkt."