In de Wergeasterfeart voelen ze zich klokkenluider
GROU - Mag dit zomaar? vragen de ligplaats-eigenaren in de Wergeasterfeart - gelegen tussen Wergea en Grou - zich af. Ze hebben zich verenigd onder de naam Cluster 2.0 en worden geacht voor 1 januari 2019 een huurcontract te ondertekenen dat ze ontvingen van de provincie Fryslân. "Moeten we dat wel doen?", vraagt een van hen, anoniem want: "We krijgen allerlei nare modder over ons heen van mensen die blijkbaar belang hebben bij onze kwestie."
Het is een lang verhaal. "We voelen ons bestolen", is de samenvatting van Cluster 2.0-leden. "Je krijgt het gevoel dat de Provincie beleid voert, dat wordt ingefluisterd door (financieel) belanghebbenden."
Kleine veranderingen met grote gevolgen komen de negen ark-bewoners ter ore via moeilijke zinnen in lange brieven, rapporten en contracten. "Je krijgt het gevoel van 'wat een gedoe, het zal wel goed zijn, ik teken maar gewoon'," zegt een Cluster 2.0-woordvoerder. "Maar ondertussen denk je: 'Dit kan toch niet zomaar? Stel je voor dat ze zo met alle ligplaatseigenaren in Friesland omgaan? Dan vangen de Provincie en betrokken partijen als projectontwikkelaars en grondeigenaren euro's die eigenlijk de burger toehoren'."
In de Wergeasterfeart liggen drie clusters met woonarken. Toen voor het realiseren van de Staande Mastroute het water verbreed moest worden, lagen die woonarken in de weg. De Provincie ging om tafel met grondeigenaren en arkbezitters. "We waren het eens met de afspraken van toen." Voor de arkeigenaren van Cluster 2 - met net even andere afspraken dan de andere clusters - kreeg het verhaal echter een staartje.
Ligplaats, water en grond
In de Wergeasterfeart liggen al zestig jaar woonarken. Sinds de jaren tachtig moesten zij een ligplaatsvergunning aanvragen bij de gemeente. Aan de eigenaar van de grond waar hun ligplaatsen op uitkwamen, betaalden de woonbootbezitters een paar honderd euro per jaar huur. Ten gunste van de Staande Mast Route werden de arken verplaatst. De bestaande grond waarlangs de boten lagen, werd afgegraven en de Provincie ruilde de weggehaalde grond voor een strook aangekochte grond van de boer die zijn weiland daarachter had liggen. De situatie werd zo voor alle partijen iets beter. De grondeigenaren kregen steviger grond en de arkeigenaren schoven mee op, met de toezegging dat hun oude steigers vervangen zouden worden door nieuwe. Ze moesten wel op eigen kosten de nieuwe afmeer- en nutsvoorzieningen realiseren. In 2006 werd het project opgeleverd. De Provincie zegde toe dat er een gebruikersovereenkomst voor het gebruik van het vaarwater en de stalen damwand zou worden toegezonden, maar die is er nog altijd niet. De ark-eigenaren hebben inmiddels wel diverse rechtszaken en bemiddelingstrajecten achter de rug en beschikken over een paar flink gevulde dossiermappen.
"Eerst communiceerde de grondeigenaar dat én de grond én de rechten van de ligplaatsen van hen waren. Na uitspraken van de rechter erkenden ze hun fout, maar de tekst van het huurcontract werd niet veranderd, ook niet nadat de Provincie dat sommeerde. Nu is het de Provincie zelf die communiceert dat zij sinds 2013 eigenaar zijn van de ligplaatsen", vat Cluster 2 het probleem samen. "Echter, wij zijn toch de eigenaar van de ligplaatsen? Onze arken inclusief ligplaats werden meer dan zestig jaar vrij verhandeld. Al die jaren waren de provincie en de gemeentes hiervan schriftelijk op de hoogte. De laatste overdracht was in 2012. Om niet in procedures met de grondeigenaar verwikkeld te raken informeerden wij bij de Provincie hoe dit zat. Het antwoord was helder: 'De verkopende partij mag natuurlijk de woonark verkopen inclusief een ligplaats. De overeenkomst voor het vaarwater en de stalen damwand zal later toegestuurd worden'."
Het verbaast de eigenaren dat een jaar na dit antwoord, na een geheime vergadering van Gedeputeerde Staten, de ligplaatsen geclaimd werden door de Provincie. Hierover is onlangs een WOB-verzoek gedaan (= verzoek om openbaarheid).
"We kregen enkele weken geleden van de Provincie een huurcontract aangeboden en moeten voor 1 januari 2019 tekenen. Daarmee hebben wij problemen. De Provincie gaat er in dit contract nog steeds vanuit dat zij de eigenaar van de ligplaats is."
De Provincie meldt nu niet volledig te kunnen reageren. Wel zegt woordvoerder Gerrit Hofstra namens de provincie: "De situatie in de Wergeasterfeart is ons bekend. Het is een ingewikkelde kwestie die al enige tijd speelt. We waren en we zijn met verschillende betrokken partijen in gesprek hierover. We streven ernaar om tot een voor alle partijen aanvaardbare en goede oplossing te komen."