Burgumer vindt naam van plein historische misser
BURGUM - Het Tsjibbe Geartsplein, aan de rand van het centrum van Burgum, heeft na een opknapbeurt een fraai aanzien gekregen, maar volgens Harmen de Vries doet de naam van het plein geen recht aan de historie, omdat voorbij wordt gegaan aan de eerste bewoners, die zich eeuwen geleden op deze plek vestigden. "De naam zou Jonkheer Hobbe Baerdt van Sminia-plein moeten luiden", vindt De Vries.
Door Jelle Jeensma
Als amateur-historicus heeft De Vries zich vooral verdiept in de historie van de Fryske Wâlden en de geschiedenis van Burgum. Het verbaast de Burgumer dat de naam van volksschrijver Tsjibbe Gearts van der Meulen in de pleinnaam terugkomt. "Hij heeft nooit op deze plek gewoond en zijn familie evenmin, de binding ontbreekt. De naam is alleen maar gekozen omdat het plein aansluit op de winkelstraat Tsjibbe Geartsstrjitte."
Op de plaats waar nu het plein is, stond ooit de Sminia State. Hobbe Baerdt van Sminia, liet - nog voordat hij Grietman van Tietjerksteradeel werd - deze state bouwen in 1770. Tuinarchitect Gerrit Vlaskamp maakte het ontwerp van de tuin. Zijn tekening lag honderdtwintig jaar in de gemeentelijke archieven, dat werd ontdekt door Aly van der Mark uit Hurdegaryp. Het enige wat nu nog herinnert aan de achttiende eeuw op deze plek in Burgum is de markante beukenboom, die vroeger wortel heeft geschoten en in de tuin stond van de state. "Ik ben blij dat deze gespaard is gebleven", zegt Harmen de Vries.
De Vries vindt dat de gemeente schatplichtig is aan de Van Sminia's. "De familie heeft veel voor de gemeente gedaan en betekend. Hobbe Baerdt van Sminia, die de Sminia State bouwde, was grietman in een moeilijke tijd. Tot aan de komst van de Franse bezetters in 1795 bleef hij grietman, maar daarna werd hij afgezet." Later werd hij opgevolgd door zijn zoon Willem Livius en daarna door zijn kleinzoon jonkheer Hobbe Baerdt van Sminia, die eerst grietman was en daarna, tot zijn dood in 1858, de eerste burgemeester van Tietjerksteradeel. Het Van Sminiahuis deed vervolgens jarenlang, vanaf 1892, dienst als gemeentehuis, maar in 1935 werd het gebouw afgebroken omdat het plaats moest maken voor het doortrekken van de Noordersingel. Het bijbehorende koetshuis is later afgebroken.
De Vries heeft niet stilgezeten om de naam 'Van Sminia' op het naambordje van het plein vermeld te krijgen, maar resultaat heeft dat niet opgeleverd. "Ik heb de geschiedenis van de Van Sminia's aangekaart bij Dorpsbelangen en ook heb ik de gemeente Tytsjerksteradiel benaderd, maar ik heb nooit meer iets gehoord. De voormalige burgemeesters van de gemeente hebben een straatnaam in Burgum gekregen, maar Hobbe Baerdt van Sminia niet." De Vries hoopt dat alsnog deze familienaam in het straatbeeld terugkeert. "De familie Van Sminia verdient erkenning op deze plaats."