Staking legt openbaar busvervoer in de regio lam
DRACHTEN - Het openbaar busvervoer lag donderdag in het hele land plat. Duizenden buschauffeurs staakten. De vakbonden voeren actie voor hoger loon en vermindering van de werkdruk. Ze sluiten nieuwe acties vanaf 16 januari niet uit als de werkgevers niet tegemoet komen aan hun eisen. (De meeste Arriva-treinen reden wel; machinisten zitten in een andere cao).
Door Jelle Jeensma
De actiebereidheid onder de buschauffeurs is groot. Dat bleek donderdag op het verzamelpunt aan de Pascallaan, op het bedrijventerrein A-7 Noord in Drachten, waar de streekbussen van vervoerbedrijf Arriva bleven stilstaan. In totaal vierenvijftig chauffeurs, aangesloten bij de vakbonden CNV en FNV, deden hier mee aan de staking.
"Een staking doet altijd pijn, omdat mensen niet met de bus kunnen, maar scholieren zijn er niet door getroffen, die hadden nog vakantie", vertelt vakbondsbestuurder Jikkie Aalberts van vakbond CNV.
"Alle ingeroosterde chauffeurs hebben meegedaan aan de staking en zich in Drachten ingeschreven voor de stakingsuitkering. Als de werkgevers geen stappen zetten, komen er nieuwe acties. De werkdruk is enorm hoog, dat probleem moet worden opgelost", zegt Aalberts. Ook in andere plaatsen in Friesland waren stakingsbijeenkomsten.
De vakbonden voeren actie voor een hoger loon. Ze willen een loonsverhoging van 3,5 procent per jaar. De werkgevers willen tot nu toe niet verder gaan dan twee procent. Ook willen de chauffeurs betere afspraken over de werkdruk en sociale roosters. De bonden eisen meer ruimte in de dienstregeling en meer tijd voor een normale pauze, waarin de chauffeurs op tijd naar het toilet kunnen. De rijschema's in de dienstregeling zijn strak en door vertragingen vaak niet haalbaar. Als chauffeurs te laat aankomen op een eindbestemming, moeten ze vaak meteen weer door naar een volgende rit.
De staking werd uitgeroepen nadat vakbonden geen overeenstemming bereikten met de vervoerbedrijven. De cao openbaar vervoer geldt voor ongeveer 12.000 werknemers bij grote (streekbus-)bedrijven als Connexxion, Arriva, Syntus, Qbuzz en EBS.
Tanja Copal van de Vereniging Werkgevers Openbaar Vervoer noemt de staking van de chauffeurs 'bijzonder voorbarig'. "Want de bonden zijn uitgenodigd om verder te praten. Er ligt nog geen eindbod op tafel, zodat nog onderhandeld kan worden over de cao. Nu zijn de reizigers gedupeerd."
Bij de looneis moet volgens de werkgeversvereniging ook worden gekeken naar scholing, vergrijzing en werkdruk. Copal: "De gemiddelde leeftijd van de chauffeurs is 54 jaar. De werkgevers willen dat oudere werknemers fit en gezond hun pensioen halen. Dat kan worden opgenomen in de arbeidsvoorwaarden, maar dat kost wel geld."
Dat pauzes toereikend moeten zijn, wordt door Copal onderkend. "Maar dat vraagt maatwerk en moet niet worden vastgelegd in landelijke afspraken. Pauzes horen in de dienstroosters te worden geregeld, dus per bedrijf. Net als de voorzieningen."