David (links) en Simon Turksma zaten beiden op de Rijks HBS in Drachten, nu het Drachtster Lyceum.
David (links) en Simon Turksma zaten beiden op de Rijks HBS in Drachten, nu het Drachtster Lyceum. Foto: Ingezonden

Drachtster Lyceum adopteert twee 'stroffelstiennen'

DRACHTEN - Op vrijdag 20 oktober worden in Drachten twaalf 'Stroffelstiennen' geplaatst, onder andere voor Simon en David Turksma, Joodse oud-leerlingen van destijds de Rijks HBS, nu Singelland Het Drachtster Lyceum. De school 'adopteert' deze stenen en wijdt de hele vrijdag aan onderwijs in het kader van deze herdenking.

De beide jongens en hun ouders zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog gedeporteerd en vermoord door nazi's. In samenwerking met Smelne's Erfskip worden de stenen als gedenkteken geplaatst op het voormalig woonadres van de familie Turksma, in de smalle Kerkstraat in het centrum van Drachten. Deze handeling wordt verricht door leerlingen van het Drachtster Lyceum. De scholieren volgen op deze dag gastlessen en workshops.

"De hiele skoalle stiet dizze dei yn it teken fan dit barren", vertelt docent Gerrit Zandbergen. Er zijn gastlessen, workshops en HAVO-3 gaat naar Kamp Westerbork in Drenthe, het doorgangskamp waar ook de Turksma's enige tijd verbleven.

'Ze wilden niet onderduiken'

De familie Turksma kreeg naar verluidt meerdere malen onderduikmogelijkheden aangeboden. "Maar ze wilden anderen niet tot last zijn en weigerden elk aanbod", vertelt oud-docent Joost de Vries in een filmpje dat op school al vertoond is.

Vrijdag zijn alle reguliere lessen geschrapt op het Drachtster Lyceum. Er zijn gastdocenten en sprekers, zoals mensen die de oorlog hebben meegemaakt, kinderen van verzetslieden, sprekers namens Herinneringscentrum Kamp Westerbork, de Anne Frank Stichting, Amnesty International en andere organisaties.
"Yn totaal giet it om sa'n fjirtich klassen, want de eksamenklassen dogge net mei", vertelt Zandbergen. De scholieren hoeven niet alleen te luisteren. Ze maken ook filmpjes en interviews. Ook zijn er lessen in drama, poëzie en schilderen.
's Middags begint vanaf één uur het programma rond het plaatsen van de 'stroffelstiennen'. Oud-docent geschiedenis Joost de Vries vertelt over de Turksma's. Ook de creaties van de leerlingen uit de workshops zullen vertoond worden. Na het plenaire gedeelte gaan leerlingen, medewerkers en genodigden gezamenlijk te voet naar de Kerkstraat en twee andere adressen in Drachten waar de stenen door leerlingen van Het Drachtster Lyceum in het trottoir worden gelegd.

Juli 2016 drie 'Stroffel stiennen' geplaatst

Voor Beter Wonen 19 in Drachten liggen sinds 5 juli 2016 de eerste drie 'Stroffelstiennen', voor Hinderika, Anna en Sara Zilverberg. "Dankzij de adopties en andere giften kunnen we op 20 oktober ook de twaalf stenen plaatsen voor de gezinnen van Mozes Turksma, Jacob Turksma en Veronica Esje van Leer-Zwarts", meldt Smelne's Erfskip.

De dag wordt georganiseerd door Smelne's Erfskip in nauwe samenwerking met het Drachtster Lyceum.