Freerk Kamma: de witte Papoea in Wierum
WIERUM/EARNEWALD - Freerk Kamma (1906-1987) was de zoon van een binnenvaartschipper uit Wierum. Hij ligt begraven in zijn geboortedorp, maar bracht een kwart eeuw van z'n leven door tussen de Papoea's op Nieuw-Guinea. Eerst als zendeling, later steeds meer als cultureel antropoloog. Over hem is in de zomer van 2018 een expositie te zien in het museumkerkje in Wierum.
De initiatiefnemers, onder wie ds. Keizer uit Wierum, raakten geïnspireerd door de oud-marinier Ico Zijlstra uit Burgum, die als militair eind jaren vijftig op Nieuw-Guinea verbleef. Kamma schreef namelijk diverse boeken over de Papoea's, maar ook over de invloed van de zending en, omgekeerd, de invloed van de Papoea's op de zendelingen.
"Hy beseach dy skiednis hiel nuansearre", zegt Keizer met enige bewondering. Vandaar dat er niet alleen een expositie komt maar dat Keizer ook werkt aan een kleine levensbeschrijving, in combinatie met een expositiecatalogus. "Kamma kaam yn de jierren fyftich wer nei Nederlân, omdat it minder gie mei syn sûnens. Yn Nederlân is er begûn oan de stúdzje kulturele antropology, oant en mei de doktorsgraad. Mar syn haadwurk is net syn dissertaasje, mar it twadiellige boekwurk 'Dit wonderlijke werk', oer de skiednis fan de sindelingen yn Nieuw-Guinea."
De expositie zal niet alleen brieven en boeken van Kamma tonen, en kunst van de Papoea's. Kamma was ook verwoed 'verzamelaar' van muziek en zang van de Papoea's, met een bandrecorder. Hij werd bovendien kenner van het Biaks, de lokale taal in Sorong, waar Kamma het meest verbleef. "Hy hat de Bibel oersetten yn it Biaks", vertelt Keizer. "En der wurdt sein dat syn lêste wurden op syn stjerbêd yn it Biaks wiene!"