Stuurgroep Holwerd aan Zee kiest voor verdere uitwerking natuurvariant

De stuurgroep Holwerd aan Zee wil de natuurvariant; ‘opening in de dijk in de Waddenvariant’ verder onderzoeken en onderbouwen. Andere varianten die voorlagen waren; 1) de oorspronkelijke variant met een geïntegreerde verbindingsgeul met sluis en regelwerk in de zeedijk, afgestemd op Wadvaarders, natuur en vismigratie, 2) geen dijkdoorbraak, wel integrale gebiedsontwikkeling en 3) stoppen met Holwerd aan Zee. Dit maakt de stuurgroep woensdag bekend in een persbericht. 

Dinsdagochtend meldde de Leeuwarder Courant - op basis van een geheim rapport, dat al maanden in het Provinsjehûs zou liggen - dat de kosten van het ambitieuze project hoger zullen zijn dan opbrengsten. Ingenieurs- en adviesbureau Witteveen + Bos heeft twee varianten berekend. De uitgebreide variant zou 192 miljoen euro kosten en 126 miljoen euro opbrengen. Voor de basisvariant is de investering 137 miljoen euro en de opbrengst 97 miljoen euro. De plannen moeten dus versoberd worden. Voorzitter van de stuurgroep en gedeputeerde Klaas Fokkinga gaf in de Leeuwarder Courant van woensdag al aan dat de sluis en bijna alle nautische aspecten niet meer in de plannen zullen staan. 

Desondanks blijft de stuurgroep positief. Zo begint men het persbericht met: ‘Het onderzoek naar de haalbaarheid van het project Holwerd aan Zee is weer een stap verder.’ Volgens de stuurgroep is er bij de gekozen variant met name aandacht voor de verdere verbetering van de natuur en integraliteit. Bij integraliteit worden natuurontwikkeling en de doelen op het gebied van leefbaarheid, recreatie en toerisme zo optimaal mogelijk met elkaar in balans gebracht. Daarnaast wordt gekozen voor een regelwerk dat, indien mogelijk, doorvaarbaar is. Na het onderzoek en de verdere onderbouwing moet blijken of deze variant ook daadwerkelijk haalbaar, uitvoerbaar en onderhoudbaar is. De eerste acties hiervoor zijn al in gang gezet.

De stuurgroep kiest ervoor de natuurvariant verder te verkennen omdat deze het beste past bij de uitkomst van de optimalisatiesessies en alle voorwaarden die zijn gesteld door de samenwerkende partijen die werken aan of betrokken zijn bij het project Holwerd aan Zee: gemeente Noardeast-Fryslân, de Stichting Holwerd aan Zee, Vogelbescherming Nederland, provincie Fryslân, LTO Noord (namens de landbouw in het gebied), Wetterskip Fryslân en Rijkswaterstaat.

Vervolgvragen
Het komende half jaar wordt benut om openstaande vragen te beantwoorden waaruit moet blijken of dit een financierbare en onderhoudbare variant is. Het gaat dan, onder andere, om de vergunbaarheid van één en ander, het beheer en de mogelijke winning van slib, maar ook om nautische veiligheid en de mogelijkheden voor vaarrecreatie. Daarnaast moeten bovengenoemde partijen goede afspraken zien te maken over eigenaarschap, beheer en onderhoud. Aan het eind van dit jaar moet dit allemaal duidelijk zijn. 

Besluitvorming
Eind 2022 is bekend of de gekozen variant haalbaar is. De stuurgroep zal dan een definitief advies hierover voorleggen aan alle besturen van de eerder genoemde partijen. Besluitvorming hierover in de gemeenteraad en Provinciale Staten moet dan plaatsvinden in het eerste kwartaal van 2023. Bij voorkeur nog voor de Provinciale Statenverkiezingen en de Waterschapsverkiezingen van 2023.

Optimalisaties
De natuurvariant; ‘opening van de dijk in de Waddenvariant’ komt voort uit de optimalisatiesessies op basis van het voorkeursalternatief (VKA). Nadat in juni 2021 het voorkeursalternatief is vastgesteld, is deze uitgewerkt in een Voorlopig Ontwerp. Hieruit bleek dat bij het realiseren van het voorkeursalternatief kunstmatige ingrepen nodig zijn om het systeem te laten functioneren. Hierdoor zou het principe van werken met de natuur (building with nature) onvoldoende tot zijn recht komen. Daarom is gevraagd te komen met optimalisaties ten aanzien van de onderdelen zoet/zout water, de vaargeul, recreatie en toerisme en slib die recht doen aan de oorspronkelijke plannen en oplossingen bieden voor de nadelen.