Voor wie een Fries in de Tweede Kamer wil

BURGUM – Van de 835 kandidaten die zich binnen het kiesdistrict ‘Leeuwarden’ (is Friesland) beschikbaar stelden voor de Tweede Kamerverkiezingen van volgende week woensdag 15 maart, wonen er 35 in Friesland. In theorie hebben ze allemaal evenveel kans, maar gelet op de peilingen ligt dit wel iets anders.

Door Gerrit van der Meer

De wellicht bekendste van allemaal is oud-trainer van SC Heerenveen Foppe de Haan. Hij staat op nummer 75 (van de tachtig) van de PvdA-lijst. Maar hij heeft bekend gemaakt dat hij niet écht Tweede Kamerlid wil worden. In hoeverre dit ook voor andere Friese PvdA-kandidaten geldt, is niet bekend.
Feit is dat de PvdA relatief veel Friezen op de (regionale) lijst heeft: acht van de tachtig. Maar die staan dan wel alle acht vrij laag: Jelmer Staal uit Leeuwarden (51), Marco Keizer uit Drachten (71), raadslid Trees Flapper uit Drachten (76), wethouder Andries Ekhart uit Leeuwarden (77), statenlid Wanda Ottens uit Heerenveen (78), statenlid Remco van Maurik uit Nijeholtpade (79) en wethouder Houkje Rijpstra uit Gytsjerk (80).

Eesterga
Gelet op de ‘ranglijst’ en de peilingen maken zij weinig kans in de Tweede Kamer te komen. Maar zelfs al ben je lijsttrekker, dan nog is er er geen garantie. Dit betreft overigens slechts één kandidaat die in Friesland woont: Jan Dijkgraaf uit Eesterga (De Fryske Marren), voor ‘GeenPeil’. Afgaand op de peilingen heeft hij een geringe kans Kamerlid te worden.

Huidig VVD-Tweede Kamerlid Aukje de Vries uit Leeuwarden (18) is wel serieus kanshebber, nog steeds gelet op de peilingen. Samen met Harry Bevers uit Leeuwarden (73, bijna kansloos) het enige Friese duo op de VVD-lijst (‘Friezen om utens’ niet meegeteld).
Voor PVV-statenlid Max Aardema uit Drachten (25) wordt het spannend, gelet op de peilingen. Zijn collega-statenlid-fractievoorzitter Fenna Feenstra (SP) uit Sneek (40) zal het alleen redden met veel voorkeurstemmen. Hetzelfde geldt te meer voor haar medewerkster Hillie de Koe uit Lemmer (48).

Serieus kanshebber
Serieus kanshebber is huidig CDA-wethouder Harry van der Molen uit Leeuwarden (8). Zijn partijgenote, raadslid Esther Hanemaaijer uit Dokkum (31) zal het vermoedelijk niet redden zonder veel voorkeurstemmen. Dit geldt te meer voor D66-er Sietze Schukking uit Jirnsum (41).

Provinciaal raadsgriffier Gerben Huisman uit Leeuwarden (11 op de lijst van de ChristenUnie) maakt serieus kans op ‘promotie’ naar Den Haag. Hij is ook bereid Kamerlid te worden. Of dat ook geldt voor zijn Friese partijgenoten Anja Haga uit Dokkum (nu wethouder in Arnhem) (46) en gepensioneerd predikant van de Bethelkerk Orlando Bottenbley uit Drachten (50) is de vraag.

Nummers 19
GroenLinks-wethouder Isabelle Diks uit Leeuwarden (19) hoopt wel Kamerlid te worden, maar gelet op de peilingen wordt dat moeilijk. SGP-raadslid Tom Bakker uit Driezum staat ook nummer 19, maar lijkt kansloos, tenzij hij ook heel veel voorkeurstemmen krijgt.

Bij de Partij voor de Dieren staan twee Friezinnen op de lijst: statenlid Rinie van der Zanden uit Reitsum (26) en Annemarie Postma uit Oudehorne (42). Beiden lijken kansloos.

Ook 50PLUS heeft twee Friese kandidaten: Theun Wiersma uit Drachten (11) en Rob Goedhart uit Koudum (37). Gelet op de recente peilingen maken beiden weinig kans op een zetel. Dit laatste lijkt ook het geval voor huidig Kamerlid Jacques Monasch uit Sneek (plaats 2 voor Nieuwe Wegen), die zich afsplitste van de PvdA, en te meer voor de beide andere Friezen van die partij: David de Jong uit Drachten (15) en Eddie Komdeur uit Sneek (20).

Kansloos?
Volgens een peiling van IPSOS, 2 maart bekend gemaakt, winnen van de overige partijen DENK, Voor Nederland (VNL) en Forum voor Democratie elk één zetel. Geen van deze partijen heeft een Friese kandidaat op de lijst. Dit zou betekenen dat voor de ‘Burger Beweging’ Dirk Dubling uit Wolvega (9), Indi Hondema uit Oppenhuizen (18) en Janita Venema uit Leeuwarden (19) kansloos zijn. Hetzelfde geldt voor Frank Wijnans uit Idsegahuizum (19) namens de Piratenpartij en de beide Friezen namens de Libertarische Partij: Marinus van der Wal uit Kollumerzwaag (14) en Bertus Woudwijk uit Burgum (16).