Rabobank Drachten Friesland Oost: Financiële opvoeding
ColumnGeen geld? Dan haal je het toch gewoon uit de muur?' Kinderen hebben zo hun eigen ideeën over geld. Best belangrijk dus, die financiële opvoeding. Want wie jong leert om met geld om te gaan, heeft later zijn zaken goed op orde.
Leren omgaan met geld is leerzaam én leuk
Vanaf een jaar of zes, als ze leren rekenen op school, beginnen kinderen een idee te krijgen van geld. Van zakgeld met name, want dat krijgen ze meestal vanaf die leeftijd, aangevuld met iets voor in de spaarpot van pake en beppe of verjaardagsgeld. De ene week kopen ze er iets kleins voor, de andere week sparen ze voor Lego.
Jolande Rezel, manager Dagelijkse Bankzaken bij Rabobank Drachten Friesland Oost: 'Jonge kinderen gaan voor snel resultaat; langetermijndoelen zijn nog te ingewikkeld. Laat staan dat ze beseffen dat ze voor die felbegeerde PlayStation twee jaar zakgeld opzij zouden moeten zetten.
Als ze het niet heel concreet in handen hebben, zegt geld ze weinig.' Interessant is geld zeker, want het is de sleutel tot heel leuke dingen. Maar omdat de samenleving steeds digitaler wordt, is geld ook minder tastbaar. Dat heeft een impact op de financiële ontwikkeling van de jeugd.
Geld is een middel
Op de middelbare school speelt geld een grotere en ook concretere rol. Zeker als jongeren hun eigen geld gaan verdienen in een bijbaan, kleedgeld krijgen van hun ouders en over een eigen pinpas gaan beschikken. Uit onderzoek van de Rabobank blijkt dat jongeren tussen 15 en 17 jaar voor het grootste deel kleine bedragen uitgeven, en dan met name aan eten en drinken.
Een broodje in de kantine, even een koffie of cola met een vriendin in een café; vooral meisjes schieten elkaar van alles voor door de dag heen. Rezel: 'Ze willen allemaal echt wel die gave sneakers of die ene merktrui, maar dat zijn incidentele uitgaven. En dat zijn dan ook nog eens dingen die ouders vaak betalen. Geld is voor hen geen doel, maar een middel. Die passies zijn grenzeloos, hun geld niet.'
Jongeren leven in het hier en nu, en van dag tot dag. Rezel: 'Als hun geld op is, ondernemen ze meestal geen actie. Ze wachten gewoon tot de volgende maand aanbreekt, met nieuw kleedgeld of nieuw loon.' Hoe je als kind omgaat met geld, bepaalt je financiële gedrag als volwassene.
De Rabobank onderkent dan ook het belang van de financiële opvoeding. Rezel: 'Hoe je je kinderen leert omgaan met geld heeft grote invloed op hun ontwikkeling. Wij willen ouders en hun kinderen daar graag in ondersteunen, ze in hun kracht zetten. Neem bijvoorbeeld zakgeld: veel ouders maken dat liever over aan hun basisschoolkind dan dat ze elke week op een vast tijdstip een klinkende euro moeten overhandigen. Logisch, geld overmaken is gewoon veel makkelijker. Maar we weten
dat contant geld geven beter is voor de financiële bewustwording. Door het over te maken haal je de tastbaarheid van het overdrachtsmoment weg, en dat heeft een kind nog nodig. Een kind moet kunnen tellen, munten kunnen voelen, briefjes voor zich zien. Geld op een rekening is moeilijk te bevatten: waar staat dat dan en hoe kan ik daarbij?' Speciaal voor kinderen op de basisschool ontwikkelde Rabobank de PinPin-app, die de waarde van geld op een moderne manier weer tastbaar maakt én ouders makkelijk in staat stelt met hun kind in gesprek te gaan over geld.
Rezel: 'Door met PinPin de pinguïn te spelen en hem te verzorgen verdienen kinderen virtueel geld, de zogenaamde pegels. Daarvan kopen ze weer eten en leuke spullen voor hem. Zo leren ze dat beslissingen gevolgen hebben en dat ze kunnen sparen voor iets wat ze graag willen. En ouders kunnen alles overzien en in gesprek gaan met hun kind over wat er gebeurt binnen de app. Het er samen over praten is zo belangrijk.'
Niet wachten op je geld
Bij jongeren gaat het er vooral om dat ze op eigen benen leren staan, ook financieel. Rezel: 'We willen ze een besef van "later" bijbrengen: als je graag een scooter wilt of naar Salou met je vrienden, moet je daar nu dingen voor laten. Maar wat we vooral willen uitdragen is dat je niet hoeft te wachten op je geld; je kunt ook zelf aan de slag! En dat kan heel leuk zijn. De meest voorkomende bijbaantjes zijn oppassen en vakken vullen, maar je kunt ook kiezen voor iets waar je goed in bent, zoals zingen of bakken. Je talent omzetten in iets waar je geld mee verdient, is hard werken maar uiteindelijk heel bevredigend.'
Passi, een pinpas die toegang geeft tot een platform vol inspiratie en tips, helpt jongeren hierbij. Rezel: 'Op rabopassi.nl kunnen ze bijvoorbeeld stages vinden, en leuke workshops waarvoor je je alleen kunt aanmelden als je een Passi hebt. Door middel van talentontwikkeling, inspiratie en tools geven we jongeren de mogelijkheden om financieel zelfstandig te worden.
Allereerst door de oproep om zelf in actie te komen en niet te wachten tot er weer geld is. Dit doen we onder andere op een platform dat geheel op jongeren gericht is en niet via hun ouders; tieners willen serieus genomen worden. Maar ook door ze te inspireren zo veel mogelijk uit zichzelf te halen, een andere wereld voor ze te openen. Zodat ze een inkomen kunnen creëren en een financieel gezond leven voor zichzelf kunnen opbouwen.'
Geld is voor de jeugd geen doel maar een middel om leuke dingen mee te doen. In het hier en nu.
PINPIN EN PASSI
In de PinPin-app ervaren kinderen (8-11 jaar) samen met PinPin de pinguïn in een veilige omgeving hoe het is om geld te verdienen, te sparen en uit te geven. Passi is bedoeld voor jongeren van 12-17 jaar en is naast een gewone pinpas een platform vol (werk)inspiratie, inclusief de toegang tot bijzondere stages en bijbanen.
