Rennie Rijpma nieuwe hoofdredacteur AD
AlgemeenRennie Rijpma (49) is vanaf 1 juli de nieuwe hoofdredacteur van het Algemeen Dagblad. De opvolgster van Hans Nijenhuis aan het woord.
Aan tafel in haar woning in Amsterdam gaat Rennie Rijpma in haar herinnering vier decennia terug als ze wijst op de plekken van toen. “Daar”, zegt ze, “zat mijn vader, hier zat ik en tussen ons in stond de radio op een lege stoel. Die stond altijd aan en wij bedienden ‘m. We waren bij ons thuis altijd bezig met nieuws.”
Het was in het Friese dorpje Oentsjerk, gemeente Tytsjerksteradiel waar ze opgroeide op de boerderij als jongste van vijf kinderen met nog twee zussen en twee broers. Haar vader hield koeien. “Midden in het groen. Een sociaal bewogen gezin. Dat ik maatschappelijk werk ging studeren was niet heel gek. Werken met mensen en iets betekenen voor een ander, dat zit diep in mij”, zegt ze.
Met Rennie Rijpma krijgt het Algemeen Dagblad behalve de eerste vrouwelijke hoofdredacteur, ook een betrokkene én moderne. Ze was als chef digitaal (sinds 2015) en adjunct-hoofdredacteur (sinds 2017) verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de digitalisering van het AD met inmiddels 3,5 miljoen dagelijkse bezoekers op de site. Een ras-journalist bovendien die jarenlang met de ‘poten’ in het veld stond.
Begonnen als freelance rechtbankverslaggever van het ANP in Friesland (”Mijn eerste stukje ging over de verkiezingsfraude op Vlieland”) werd ze in 1999 stadsverslaggever in Amsterdam waar ze ook ging wonen. “Daar kon ik alles doen. Van de programmapresentatie van het Concertgebouw tot een taxioorlog en de brand in de RoXY. Het is de rode draad in mijn leven: zo breed mogelijk geïnteresseerd.”
De laatste eigenschap tekende haar loopbaan die bij het ANP een nieuwe wending kreeg met leidinggevende functies. Ze zette een entertainmentredactie op, werd chef binnenland en niet vergeten: ze leerde tijdens de Elfstedentocht van 1997 haar man kennen - ook journalist - met wie zij twee zonen (18 en 14) heeft.
Rijpma ontwikkelde zich als een verbinder met daadkracht. Ook toen ze in 2012 bij het AD binnenkwam als chef van de nieuwsredactie. “Een krant maken, dat had ik nog nooit gedaan. Met een ritme, een mix van items, het vertellen van verhalen. Superinteressant en leerzaam. Het vergemakkelijkt het leiding geven als je weet wat er in het veld speelt, omdat je dat zelf hebt meegemaakt. Ik herinner me uit mijn tijd in Friesland Meindert Tjoelker, een van de eerste slachtoffers in de strijd tegen zinloos geweld. Ik was op zoek naar de familie en ging alle Tjoelkers bellen die in het telefoonboek stonden. Sommigen werden boos. Tot ik de familie zelf aan de lijn kreeg. Zij waren blij dat ik belde. Het gaat om oprechte belangstelling, respect en uiteraard heeft ieder het recht om nee te zeggen.”
Is bij het ANP de digitale interesse ontstaan?
Rijpma: “Daar komt zeker mijn onlinedrive vandaan. Het ANP is een persbureau waar je 24/7 met nieuws bezig bent. Internet bestond wel al, maar nog niet in een serieuze nieuwsvorm. Ik weet nog goed dat ik bij het AD werd rondgeleid op de redactie aan de Marten Meesweg waar we toen nog zaten. De kranten en online-redacties lagen mijlenver uiteen. Online zat op een andere verdieping en verhuisde zelfs naar Amsterdam. Dat vond ik gek, maar ik had toen nog mijn handen vol aan de krant.”
Drie jaar later volgde al de functie chef digitaal.
“Dat was me niet gevraagd, ik wilde het zelf. De krant maken had ik - in alle bescheidenheid - in de vingers. Maar mijn persoonlijke nieuwsklok tikt toch sneller dan één keer in de 24 uur. Mijn doel was om zoveel mogelijk mensen mee te krijgen. Een plan was er niet echt. Dus moest er een digitale strategie worden ontwikkeld. Daarin heb ik de redactie meegenomen.. Uitgelegd waarom we inzetten op online, video en later audio.”
Er was scepsis over de digitalisering.
“Klopt, er waren veel vragen. Hoe gaan we er geld mee verdienen? Premium, dus betalen voor onlinecontent- deden De Volkskrant en Trouw wel, maar zou het bij het AD werken?”
En? Werkt het?
“Inmiddels wel. Mensen beseffen steeds meer dat journalistiek een prijs heeft. Het is een zoektocht geweest, maar we worden er steeds beter in.”
U hebt tot op heden in de luwte gewerkt. Bij deze functie zult u geregeld naar buiten moeten treden.
“Het hoort erbij en ik vind het niet erg om een stap naar voren te zetten als dat nodig is. Daarbij geldt ook dat ik de eerste vrouwelijke hoofdredacteur ben van het AD. In de 75-jarige historie zijn er altijd vrouwen geweest die een voorname rol hebben gespeeld. Sterker nog, dit merk was niet zo groot geweest zonder vrouwen, maar ze waren wel meer op de achtergrond én in de minderheid. Met mij komen de vrouwen meer naar voren, iets wat met Angela de Jong al in gang werd gezet. Die voortrekkersrollen zijn goed voor het beeld en de ambities die we uitstralen. Dat jonge vrouwen straks ook kunnen bedenken: hey, ik kan ook journalist of hoofdredacteur worden. Daarnaast heb ik bij mijn sollicitatieprocedure aangegeven dat ik meer vrouwen vertegenwoordigd wil zien in de krant en op de site. Nieuws wordt te vaak gedomineerd door mannen, maar er zijn veel vrouwen die iets te vertellen hebben. Ons lezerspubliek is ongeveer fifty-fifty man-vrouw. Als je wilt dat mensen ons merk in het hart sluiten, dan moeten zowel die mannen als vrouwen iets van herkenning terugzien.”
Hoe eindig is de krant?
“We hebben een unieke uitgangspositie. Als landelijk nieuwsmerk zijn we diep geworteld in een groot deel van het land met onze regioredacties en samenwerking met zeven regiotitels. Dat maakt dat wij het nieuws altijd dichtbij kunnen halen en brengen. Valt in Leersum een rij bomen om, dan gaan andere media op pad, maar zijn wij er al. De krant zal de komende jaren minder worden gelezen, maar ik ben ervan overtuigd dat we die zo lang mogelijk overeind moeten houden. Al is het maar omdat we dat verplicht zijn aan onze lezers. Tegelijk hangt het voortbestaan van print af van het succes van digitaal.”
Kunt u dat uitleggen?
“Nu is het abonneebestand van de krant een zeer belangrijke inkomstenbron, maar als je kijkt naar de advertentiemarkt dan is digitaal steeds belangrijker geworden. Er is geen bedrijf dat alleen in print wil adverteren. Deels geldt dat ook voor lezers. We hebben steeds meer digitale abonnees en dat zal nog beter moeten worden om die papieren krant te blijven maken.”
Welke doelen stelt u zich nog meer?
“Lezers omarmen de krant als een huisvriend. Dat moeten we met digitaal ook bereiken. Mensen moeten niet simpelweg even langsschieten, maar blijven terug komen. Ik zie het zo voor me: je hebt bijvoorbeeld WhatsApp waardoor je weet hoe het met je familie en vrienden gaat en daarnaast heb je het AD dat vertelt wat er in de wereld en jouw omgeving gebeurt.”
U staat bekend als een workaholic. In hoeverre kan dat een valkuil zijn?
“Ik krijg meer stress van uitstaan dan aanstaan, maar ik besef dat ik soms afstand moet nemen. Om tijd te maken voor familie en vrienden. Daarnaast sport ik drie keer per week, in de buitenlucht. Hardlopen en bootcamp. Ik kan dan mijn hoofd leeg maken.”
U bent de laatste jaren best vaak benaderd voor topfuncties. Waarom nooit toegehapt?
“Ik heb hier nog een klus te klaren. Het AD gaat me aan het hart. Ik wil dit merk toekomstbestendig maken.”
Waarom wil u dit zo graag?
,,Omdat ik denk dat niemand anders het beter zou kunnen dan ik. Ik ken de redactie, het journalistieke werk, de krant, de site en ik weet wie ons publiek is.”
Uw vader overleed op z’n 62ste, toen u nog maar 24 jaar was. Misschien een gekke vraag, maar heeft u aan hem gedacht de afgelopen dagen?
“Toen de kogel door de kerk was, dacht ik eigenlijk onmiddellijk aan hem. Jammer dat hij dit niet mocht meemaken. En eerlijk gezegd, ook al is hij er fysiek niet meer, voor mij is hij er nog steeds. En dan hoor ik hem zeggen dat hij het heel mooi had gevonden.”
