Sieuwert Haverhoek: 'missie' met werk van Tolstoj

Algemeen

Dinsdag 3 september geeft Sieuwert Haverhoek een lezing in de Doopsgezinde Kerk in Drachten over het christelijk-filosofische werk van de beroemde Russische schrijver Lev Tolstoj. Die is vooral bekend door zijn lijvige romans 'Oorlog en vrede' en 'Anna Karenina', maar hij schreef veel meer.

Tolstoj leefde van 1828 tot 1910. Rond zijn vijftigste levensjaar kwam hij in, wat we nu zouden noemen een 'midlife' crisis. Hij keerde vervolgens als het ware terug naar het eenvoudige christelijk geloof van zijn kinderjaren. Hij schreef meerdere boeken en brieven over zijn geloofsvisie en verbond daar ook politieke en levensstijl-consequenties aan, zoals vegetariër worden en rijkdom en geweld afzweren. Hij voelde zich sterk verwant met Jezus Christus en beïnvloedde politieke denkers en doeners als Mahatma Gandhi en Albert Schweitzer.

Tolstoj studeerde Grieks, Latijn en Hebreeuws

Volgens Haverhoek heeft Tolstoj zich vooral laten inspireren door de Bergrede van Jezus. Tolstoj ging niet over één nacht ijs. Hij studeerde Grieks, Latijn en Hebreeuws om de Evangeliën zoveel mogelijk in oorspronkelijke vorm te kunnen lezen, inclusief commentaren van Kerkvaders.

Engelse vertaling uit 1886

Haverhoek legt uit hoe hij ertoe gekomen is een in Nederland nauwelijks bekend boek te vertalen: "Gandhi vertelt in zijn autobiografie dat Tolstoj hem heeft geïnspireerd met diens boek 'Het Koninkrijk Gods is binnenin u'. Ik kon via een Belgisch antiquariaat een (sterk ingekorte) vertaling bemachtigen. Daarin las ik dat het een vervolg was op het eerder verschenen boek 'Wat ik geloof'. Dat was na 'Mijn Biecht' het tweede boek dat Tolstoj na zijn 'bekering' schreef. Beide boeken werden verboden in Rusland. Reden: Tolstoj bekritiseerde het gezag van Kerk en Staat op basis van de Bergrede. Ik ging zoeken en kwam erachter dat er wel een Engelse vertaling uit 1886 bestond, die vervolgens in de vergetelheid is geraakt en pas in 2006 is gedigitaliseerd door de internationale organisatie van geweldloze weerbaarheid, waar ik zelf ook lid van ben. Het is een theologische verhandeling, maar tegelijk een zoektocht naar de kern van Jezus' leer. Deze uitgave heb ik nu in het Nederlands vertaald. Helaas zijn de 500 exemplaren die ik heb laten drukken nu na een jaar allemaal weggegeven."

"Het werk van Tolstoj heeft ons nog
veel te zeggen"

Ik werd er zelf enorm door geïnspireerd en kreeg zo de smaak te pakken dat ik verder ben gegaan met vertalen. Vorig jaar heb ik 'Brief aan een Hindoe' vertaald, met de briefwisseling tussen Gandhi en Tolstoj. Dat boek heb ik als vredesweekgeschenk 2018 weggegeven en is helaas ook niet meer beschikbaar. Daar staat tegenover dat ik dit jaar weer een nieuw vredesweekgeschenk klaar heb: 'De Wet van de Liefde en de Wet van Geweld'. Dat boekje geef ik ook aan de bezoekers van mijn voordracht op 3 september in Drachten. Ook heb ik een bijzonder aardig boekje van Tolstoj over deugden voor de deelnemers: 'De eerste Stap'."

"Ik zie het als mijn missie, voor de tijd die mij nog rest (ik ben 74), het gedachtengoed van Tolstoj, dat in Nederland is 'doodgezwegen', weer bekend te maken en te verspreiden.

Zijn zulke oude boeken nu niet achterhaald?

"Nee zeker niet, het heeft ons nu nog veel te zeggen, bijvoorbeeld wat Christus ons leerde, waarom we hier op aarde zijn. Hij behandelt tijdloze thema's, zoals vredesvraagstukken, duurzaamheid en deugden die ons leven richting kunnen geven. De inhoud is wel controversieel en confronterend voor dogmatische christenen, maar als je eerlijk en open over je geloof wilt zijn, geeft Tolstoj ons heel veel stof tot nadenken en tot dialoog. Onze vermeende zekerheden en 'waarheden' worden daarbij wel op de proef gesteld. Kierkegaard zei eens: 'Als je meent de waarheid gevonden te hebben, heb je niet goed genoeg gezocht.' Dus ik blijf ook zoeken."

Gratis lezing

De (gratis toegankelijke) lezing is dinsdag 3 september en begint om half acht in de Doopsgezinde kerk in Drachten, Zuiderbuurt 26/28.

Hoofdvakdocente Fie Schouten
Lenteconcert door docenten met hun master-studenten van het Prins Claus Conservatorium Algemeen 16 uur geleden
Miss Naomi Vellinga strijdt voor goede doelen.
Missverkiezingsfinalist Naomi Vellinga is een schoonheid met een doelbewuste missie Algemeen 17 uur geleden
Jamsessie na concert DC Ray 'Sings nat King Cole'
"Dokkum nu ook op de kaart in de jazzwereld" Algemeen 20 uur geleden
Leuke uitjes tijdens Pasen.
Eieren zoeken, codes kraken en lekker fietsen tijdens Pasen Algemeen 20 uur geleden
Color guard Nova/De Marko's vijfde op Finals
Color guards Nova/De Marko's vijfde op Finals Algemeen 21 uur geleden
De provincie wil het gebruik van bestrijdingsmiddelen afbouwen.
Subsidie om te experimententeren met afbouw gewasbeschermingsmiddelen Algemeen 22 uur geleden
Zondag 24 maart Wedstrijden Nunspeet en Leek
Hiphop en showdance team uit Drachten schitteren in Nunspeet en Leek Algemeen 22 uur geleden
Technische vernieuwing kan wellicht in aanmerking komen voor een deel van de zeven miljoen euro subsidie voor het MKB in Noord-Nederland.
Zeven miljoen euro subsidie voor innovatie in MKB Noord-Nederland Algemeen 23 uur geleden
Creëer een Betoverende Paastafel: Tips voor een Onvergetelijk Paasontbijt.
Creëer een Betoverende Paastafel: Tips voor een Onvergetelijk Paasontbijt Algemeen gisteren
Ruurd Wiersma Museum start seizoen met maar liefst vier primeurs.
Ruurd Wiersma Museum start seizoen met maar liefst vier primeurs Algemeen 26 mrt, 19:00
Tuorke & Jurre brengen zonneschijn in natte winkelstraat
Tuorke & Jurre brengen zonneschijn in natte winkelstraat Algemeen 26 mrt, 17:00
Motorrijder gewond na val in Burgum
Motorrijder gewond na val in Burgum Algemeen 26 mrt, 16:40
De brug bij Skûlenboarch blijft tot eind 2024 buiten gebruik, vanwege reparatie na de aanvaring op 3 februari. Op 10 april is hierover een bijeenkomst.
Brug Skûlenboarch: herstel duurt tot eind 2024 Algemeen 26 mrt, 16:22