Hessel Boersma uit It Bûtenfjidld

gebruikt al zes jaar ‘Bokashi’

Specials

FEANWALDEN - Schapenhouder Hessel Boersma uit It Bûtenfjild tussen Feanwâlden en Readtsjerk maakt al zes jaar gebruik van Bokashi en van ‘Effectieve Micro-organismen’ (E.M.). “Ik wûn dat spul in kear by in iepen dei fan Agro Mulder yn Kollumersweach. ‘Wat moat ik mei dy rommel?’ frege ik Hendrik Mulder. Mar ik soe der no net mear sûnder wolle!”

'Effectieve Micro-organismen’ als wondermiddel

Boersma heeft ‘E.M.’ (‘Effectieve Micro-organismen’) in de vorm van een vloeistof in jerrycans van 25 liter. “Elke liter fertinje ik mei sân liter wetter. Dêr spuitsje ik de stâl mei. It komt ek troch de dong fan de skiep en dy giet it lân wer oer. It effekt is: de skiep binne sûner, ik hoech minder antibiotica te brûken, it gers is op it lân is tichter en op it lân hoech ik gjin keunstmest mear te brûken.”

Muggelarven gaan dood
Een bijkomend voordeel: geen vliegen meer in de stal. “E.M. makket de miggelarven dea. Dus de frou sei nei ien jier: ‘Ek al soe it op it lân net helpe, do giest der mar moai mei troch!”

Boersma laat z’n vierhonderd schapen drie maal per twee jaar lammeren. “Mei de peaske binne de lammen klear foar de slacht. Sy binne mei de krystdagen op ‘e wrâld kommen. Om dy tiid fan ’t jier haw ik it it drokst. Op it stuit kin k’ it wol bynei komme.”

Bokashi is een Japans woord en betekent zoveel als: gefermenteerde organische stof. Het is een alternatief voor composteren, waarbij zuurstof nodig is en waarbij relatief veel vocht, warmte en organisch materiaal verloren gaat. “Fermentearje moat krekt sûnder suerstof. Kinst it organysk materiaal, bygelyks meansel út de bermen, minge mei driuwdong ta in soarte fan rûge dong en dat oer it lân struie. It stjonkt net. It rûkt eins wol lekker”, vindt Boersma.

Fermenteren heeft voorkeur
Volgens Theo Mulder van Mulder Agro in Kollumerzwaag en diens zoon Joost Mulder van Agriton in Noordwolde heeft Bokashi veel voordelen in vergelijking met compost. Agriton heeft het ook laten onderzoeken, door Anke Hitman van Feed Innovation Services (FIS) in Wageningen. Die concludeert dat fermentatie tot Bokashi hogere opbrengsten geeft in vergelijking met composteren: meer droge stof, organische stof, koolstof, veel meer energie en, ook van belang voor vruchtbaarheid: een wat latere zuurgraad.

Bodemleven rijker
“it boaiemlibben wurdt der troch ferrike. Krigest dêrtroch ek in hegere temperatuer yn de boaiem. Dat skilt twa, trije graden Celius”, ervoer Boersma. Volgens Joost Mulder (Agriton) is fermenteren een methode om meer energie te behouden, wat van waarde is voor bodemleven. ”We kunnen meer product overhouden na het proces en brengen geen CO2 de lucht in tijdens het process”, licht Mulder jr. schriftelijk toe.

Joost Mulder (Agriton) en diens vader Theo Mulder (Mulder Agro in Kollumerzwaag) vinden beiden dat gemeenten, provincie en waterschappen ook meer kunnen doen met Bokashi. “It meansel fan de bermen fuortsmite is skande. It is gjin ôffal, it kin brûkt wurde om de lânbougrûn, dy’t de ôfrûne jierren folle earmer wurden is, te ferrykjen mei organysk materiaal. En kringlopen kinne lokaal sletten wurde.”

Actueel

Theatervereniging in Oudega speelt
Theatervereniging "op e nij Bigoun" uit Oudega speelt de komedie met de titel "Ut" van Nick Hall Algemeen 28 seconden geleden
De inzittenden konden in de voorbijvarende boot klimmen
Bestelbus belandt in Stroobossertrekvaart Algemeen 13 minuten geleden
Fietser gewond na botsing met voetganger
Fietser gewond na botsing met voetganger Algemeen 24 minuten geleden
Kom met z'n allen paaseieren zoeken bij Glinstra State.
Paaseieren zoeken bij Glinstra State Algemeen 27 minuten geleden
Wethouder Berber van Zandbergen bedankt energiecoach Jarno Steringa voor zijn inzet.
Energietour succesvol afgesloten in Gytsjerk Algemeen 58 minuten geleden
Wethouder Berber van Zandbergen geeft het startschot voor het programma Doortrappen Feiliger Fytse.
Doortrappenseizoen feestelijk van start gegaan in Oentsjerk Algemeen 1 uur geleden
Kom op zaterdag 30 maart naar het tennispark De Folgeren in Drachten
Open Tennis- en Padeldag bij DLTC Drachten Algemeen 2 uur geleden
Presentatie Dokkum Magazine
Nieuwe initiatieven komen samen tijdens oploop Promotie Dokkum Algemeen 2 uur geleden
WOL - Natuurlijke Vezels
Ga paasmaandag op wollige kraamvisite Algemeen 3 uur geleden
Ik wol in bosk op 'e jierdei!
Nij ferskynd by Utjouwerij Afûk: 'Ik wol in bosk op 'e jierdei' Algemeen 3 uur geleden
© Foto: Hoge Noorden / Jacob van Essen
foto dd 24-03-2024

Nes

GGZ AFUK
Theaterkerk

Presentatie magazine Taal yn ‘e soarch
Eerste Rede foar de geast én presentatie magazine over taal in de zorg Brok: 'Taal is de kaai ta goeie soarch' Algemeen 5 uur geleden
Steeds meer mensen positief over openbaar vervoer in Friesland
Reizigers positief over bus- en treinvervoer in Fryslân Algemeen 5 uur geleden
Op vrijdag 5 april treed Omniband op in Rottevalle
Omniband met 'Hé, gezellig' Algemeen 7 uur geleden
Tijdens het 100-jarig jubileum van CMV Concordia trad onder andere Thirza op
100-jarig jubileum van brassband Concordia uit Wânswert Algemeen 7 uur geleden
Geslaagd 1e Kollum Open Padel weekendtoernooi
Geslaagd 1e Kollum Open Padel weekendtoernooi Algemeen 8 uur geleden
De start van de campagne
Campagne Doortrappen feestelijk van start Algemeen 23 uur geleden