Bestuursleden stichting Shoma: ‘Je kunt zoveel doen’

BURGUM - Er gaat geen dag voorbij of in de woning van Klaas en Betsy Niestijl uit Burgum wordt gesproken over ‘Shoma’. “Als je je met hulpverlening in een derdewereldland gaat bezighouden, blijkt er zoveel meer mogelijk dan je dacht.” Klaas en Betsy Niestijl kwamen via hun dochter in contact met de stichting.

Verplichte schooluniformen
“Een vriendin van onze dochter ging trouwen. In Tanzania, met een Tanzaniaan”, vertelt Betsy Niestijl. “Familieleden van bruid Marloes werden geraakt door de situatie ter plaatse: honderden kinderen die niet naar school gingen, terwijl de scholen in Tanzania gratis toegankelijk zijn. De kinderen gingen niet naar school omdat ze geen schooluniform hadden.”

Schooluniformen zijn verplicht op de Tanzaniaanse scholen. Betsy Niestijl zegt: “Op zich een goed ding, omdat verschillen tussen de leerlingen dan geen rol spelen. Maar het weerhoudt aidswezen of kinderen uit arme gezinnen van het volgen van lessen.”

Terug in Nederland richtten een aantal bruiloftsgasten Stichting Shoma op. Shoma betekent in het Swahili ‘niet naar school’. De organisatie zamelt sinds 2005 op allerhande manieren geld in voor het kopen van uniformen voor wezen of kinderen uit arme gezinnen.

Nauwe samenwerking met Tanzania
Tanzaniaanse familieleden van bruidegom Frank selecteren nu de kinderen die in aanmerking komen voor de ter beschikking gestelde uniformen. “Voor ons is essentieel dat al het geld dat in Nederland wordt ingezameld ook daadwerkelijk naar de kinderen gaat die het nodig hebben”, zegt Klaas Niestijl.
“Bij Shoma blijft niets aan de strijkstok hangen. Zowel de betrokken mensen in Tanzania als in Nederland zetten zich in op vrijwillige basis. Als bestuursleden naar Tanzania gaan om te kijken wat er terecht komt van hun inzet, betalen ze zelf de reis- en verblijfskosten.”

Bestuursleden actief
Klaas en Betsy Niestijl waren van het eerste begin betrokken bij het project, eerst vanaf de zijlijn, later als bestuurslid.
Bestuursleden wonen verspreid over heel Nederland en ieder bestuurslid organiseert in zijn eigen woonomgeving acties om geld in te zamelen. Daarvoor benaderen ze bijvoorbeeld scholen of ziekenhuizen met de vraag of zij een sponsorloop of andere actie willen organiseren.

Hulp werkt als een olievlek
Het resultaat van de intensieve contacten tussen de Nederlanders en Tanzanianen beperkt zich al lang niet meer tot schooluniformen. “Doordat je met mensen in gesprek gaat, ontstaat er een olievlek”, vertelt Klaas Niestijl. “De uniformen worden genaaid door Tanzaniaanse bedrijven, die daardoor meer werk hebben. Maar we hoorden op een gegeven moment ook dat de gratis toegankelijke scholen niet voldoende kwaliteit hadden om de leerlingen een goede aansluiting te geven op vervolgonderwijs. Om de kinderen die goed kunnen leren, meer kansen te geven besloten we een eigen Engelstalige school op te richten.”

Lokalen, schoolbus en een waterpomp
Met hulp van plaatselijk bouwondernemingen is een casco gebouw neergezet. Een aantal klaslokalen zijn inmiddels in gebruik. “We hebben nog niet voldoende geld om alle lokalen af te bouwen, maar het gebouw alvast casco plaatsen was goedkoper dan iedere keer een uitbreiding realiseren”, rekende een bevriende architect uit.

De laatste geldinzamelacties van Stichting Shoma waren gericht op het inzamelen van geld voor een nieuw klaslokaal en voor de aanschaf van een schoolbus. “Hieraan hebben onder andere de leerlingen van de Burgumer openbare scholengemeenshap Singelland meegeholpen”, zegt Betsy Niestijl dankbaar. Wilde Ganzen heeft toegezegd het ingezamelde bedrag te verdubbelen.

Steeds meer droogte
“Daarnaast zijn we in gesprek met bedrijven die materiaal voor een pompsysteem kunnen leveren, want dat is inmiddels een aanvullend project”, vertelt Klaas Niestijl. “De laatste jaren kampt het deel van Tanzania waar wij werkzaam zijn – Rubya in het Noordwesten – steeds vaker met droogte. De bron waarvan ze jarenlang gebruik maakten, valt droog. De onderwijzers die wij op onze Engelse school hebben aangesteld gaven aan dat het mooi zou zijn als er een watersysteem kon worden aangelegd. Dat proberen we nu te realiseren.

Poolshoogte nemen
Binnenkort gaan Betsy en Klaas Niestijl zelf naar Tanzania. Klaas – voor zijn pensioen werkzaam bij de gemeente Tytsjerkrteradiel op de afdeling Groenvoorziening – gaat voorbereidingen treffen voor de aanleg van de waterpomp. Betsy, in haar arbeidzame leven werkzaam als onderwijzeres op de christelijke basisschool in Burgum, gaat kijken hoe het in praktijk loopt op de Engelstalige school van Stichting Shoma.

“We genieten van deze bezoeken,” zegt Klaas Niestijl. “De mentaliteit in Tanzania is zo anders dan de Nederlandse. Daarmee moet je echt leren omgaan. Je moet leren wie je waarvoor vraagt en hoe. Er gaat daar een wereld voor ons open, waardoor je ook heel anders naar je eigen leven gaat kijken.”