‘It lûd fan ’e wjukslach’: een muzikale vertelling

Vocal Group STIM. (Ingezonden foto)

‘It lûd fan ’e wjukslach’: een muzikale vertelling

WERGEA – Vrijdag 16 januari gaat in De Bidler in Wergea de bijzondere muzikale theatervoorstelling van Vocal Group STIM in première: ‘It lûd fan ‘e wjukslach’. Titus Steegstra is al jaren dirigent van STIM. “Wy jouwe faak kofjekonserten, en dat dogge we graach, mar ik woe sa graach ien kear in ferhaal fertelle dêr ‘t in kop en in sturt oan sit.”

Door: Grietje de Jong-Taekema

Om zijn idee tot uitvoering te brengen benaderde Steegstra Theo Smedes: acteur, regisseur en toneelschrijver, die de tekst en de regie van het stuk op zich nam, gebaseerd op het nummer ‘The raven that refused to sing’ van het gelijknamige album van Steven Wilson, onder andere leadzanger van de progressieve rockband Porcupine Tree.

“It is wer ris wat oars as in koar dat in stik as wat ferskes sjongt dy’t oan elkoar praat wurde” zegt Steegstra. “Der is genôch te sjen, te hearren en te belibjen, der is in ferhaleferteller, in dekôr, in koar, klean en muzikanten.”

De voorstelling vertelt het verhaal van een oude man die zijn vrouw heeft verloren en haar nog elke dag erg mist. Op één van zijn vaste wandelingetjes naar het park ontmoet hij een raaf. Hij krijgt het gevoel dat deze raaf zijn overleden vrouw is. Omdat zijn vrouw erg mooi kon zingen, krijgt hij het idee om te proberen ook de raaf aan het zingen te krijgen.
Gaandeweg het verhaal komt naar voren hoe de vrouw is overleden, wat het verhaal is van hun ontmoeting en de opbloeiende liefde. “Oft it wol of net slagget om de raaf sjonge te litten? Sille we dat mar yn ‘e midden litte? It is yn elk gefal in ferhaal oer leafde, hoop, ferlangen en iensumheid, en dy ôfwikseling komt ek yn de muzyk nei foarren,” vertelt Smedes. “Der komt fan alles foarby, yn fiif talen: it Nederlânsk, it Ingelsk, it Frysk, it Spaansk en it Latyn, en hast likefolle muzykstilen: klassyk, pop… it giet fan in Fryske ballade nei The Beatles”, somt Steegstra op. “Ek de Fryske fertaling dy’t Wybe Kaspers makke fan it nûmer ‘Fields of Gold’ fan Sting, ‘It gouden fjild’, komt oan bod”.

“‘The raven’ is oarspronklik in frij bombastyske, symfoanyske rockballad. Dat bombastyske hâlde wy der ek yn. Wy meitsje gebrûk fan twa harmoaniums, in kontrabas, in piano, in gitaar en noch wat,” vertelt Smedes lachend. Wat dat laatste is zal op 16 januari duidelijk worden. Steegstra wijst naar een instrumentenkoffer: “Dit tafelmodel harmoanium hat in motorke, dat hast krekt like folle leven makket as it ynstrumint sels, dus dêr meitsje wy dan ek mar tankber gebrûk fan yn de foarstelling.”

Het thema van het verhaal komt in de muziek duidelijk naar voren: “Lûd, stilte, it sjongen fan in frou, de konneksje mei it koar en fansels  ‘it lûd fan ‘e wjukslach’, dat op fer­skillende manieren nei foarren komt: sa sacht dat it hast net te hearren is, sa ûnferwachte da’st it samar mist, en, wat de man út it ferhaal fielt: elke wjukslach fiert de raaf fierder fan him ôf en fielt as in klap yn it gesicht.”

“Normaal dirigear ik it koar, mar dit kear woe ik net tusken koar en publyk yn stean, dus ha ik in oare funksje, troch op de kontrabas en de gitaar te spyljen,” zegt Steegstra. “Dat wie wol wennen foar it koar, mar lokkich binne se frij selsstannich en rint it as in trein,” aldus Smedes. “It koar komt sa wat út syn komfortzone, dêr krije se motivaasje en enerzjy fan, ús idee ha se dan ek mei beide hannen oanpakt”. vertelt Smedes over de reactie van de leden van STIM, of om met de beeldtaal uit de voorstelling te spreken: “dat we ús fleugels wat útslane en út ús beheinde wrâldsje komme”. Want ambities zijn er genoeg. “We wolle mear út ‘e ferve komme, en leuke, ynteressante dingen dwaan.”

“Safolle muoite dochst natuerlik net foar ien foarstelling, dêrom hawwe we yn gearwurking mei stichting Alde Fryske Tsjerken noch sân lokaasjes fûn dêr’t it stik opfierd wurdt. It dekôr, dat bestiet út seis treppens, is mobyl, dus dat jout in protte frijheid,” aldus Steegstra, die samen met Smedes en STIM in juni begon met repeteren. In totaal zijn ze al een jaar bezig met alle voorbereidingen.

Ook de kleding belooft bijzonder te worden. Die wordt namelijk gemaakt door Anneke Hogeveen, die in 2014 een Gouden Gurbe won voor de outfits die ze maakte voor het berne-iepenloftspul in Easterwierrum. “Wy witte ek noch net hoe ‘t it der út sjocht, it koar hat klean oanlevere yn in bepaalde kleur, en Anneke hat dat oanpast mei klean dy’t yn it tema passe, miskien wurde we hast in soarte fan fûgels,” bedenkt Smedes.

In De Bidler kunnen zo’n 270 mensen, “mar mei twahûndert bin ik dik tefreden!” lacht Steegstra. “Yn de lytse tsjerkjes is hiel wat minder plak, dus miskien moatte de minsken ek noch rap wêze, as se derhinne wolle.”