Afbeelding

We moeten stoppen met doelgroepgericht denken

Nieuws

Jan Rotmans (midden) schuift bij de verschillende discussietafels aan en luistert naar de gesprekken. Er is veel energie en er zijn veel ideeën, concludeert hij na afloop. (Foto: Klaas Rozema)

Professionals in zorg, wonen en jeugdwerk laten ‘rol’ los op discussiemiddag
“We moeten stoppen met doelgroepgericht denken”

HURDEGARYP – Een moestuintje onderhouden samen met je buren, generatiewonen met je kinderen. Vroeger was dat heel gewoon. Daar moeten we naar terug in deze tijd van verandering, zegt hoogleraar Jan Rotmans op de discussiemiddag over transitie binnen zorg, wonen en jeugdwerk, die welzijnsinstelling Kearn donderdag organiseerde in Hurdegaryp. Professionals wisselden met elkaar van gedachten over dit ‘anders denken’ en kregen de opdracht dit vooral ‘als burger’ te doen.

Door Marije Blacquière

“Ik organiseerde computercursussen voor senioren”, zegt voormalig ouderenwerker Johannes van Wieren. “Er wilde iemand van vierenvijftig meedoen maar dat was niet de bedoeling, want het was bedoeld voor mensen vanaf vijfenvijftig. Er zullen veel meer jongere digibeten zijn die graag een computercursus willen volgen, maar dat was mijn opdracht niet. Mijn opdracht was: ‘organiseer een computercursus voor ouderen’.” Jarenlang hebben instanties voor burgers gedacht, reageert Jan Rotmans. Het wordt nu tijd om samen met burgers initiatieven te nemen, vindt hij. Professionals moeten dan anders gaan denken: niet meer aanbodgericht, maar vraaggericht.

Eerste stap in het anders denken is je ‘functie’ los te laten en als burger te praten, vindt Rotmans. Daarom geeft hij de aanwezigen op deze donderdagmiddag de opdracht om in groepjes te praten over de rol die zij als burger denken te kunnen vervullen in de “nieuwe samenleving”. “Niet meer doelgroepgericht denken, dus”, zegt vrijwilligerscoördinator Alie Nota. “Niet in systemen denken en vanuit vertrouwen durven leven”, zegt Folkert Bouma, werkzaam bij mede-organisator van de discussiemiddag Stichting Kwaliteits Impuls Opbouwwerk Noord Nederland (KIONN).

Zelf leeft Bouma zeker zo: onlangs verhuisde hij naar een woonboerderij in Makkinga waar hij gaat ‘generatiewonen’ met zijn dochter, haar vriend en hun kinderen. “We wonen nu dus op één adres. Dat kan consequenties hebben. Ik wil graag een grijze container erbij maar dat kan niet zomaar. Als mijn dochter of haar vriend werkloos zou worden, is het misschien zo dat de uitkering anders wordt omdat wij met zijn allen op één adres wonen. Maar ik maak me er geen zorgen om: we zien wel waar we tegenaan lopen. Ik ga niet als/dan-denken. Bovendien: ik ga stevige discussies graag aan.”

Eigen kracht

Cor Hergaarden uit Hurdegaryp zou graag zien dat ieder dorp een vereniging voor dorpsbelangen krijgt die per loting wordt ingevuld. Hergaarden is voormalig dorpsbelangvoorzitter, was werkzaam in de jeugdzorg en is nu lid van de beleidskring bij de ‘Eigen Kracht Centrale’, een instantie die werkt aan een samenleving “waarin participatie en samenredzaamheid van burgers centraal staan en waarin burgers de zeggenschap houden over hun eigen leven, zeker in contact met organisaties en overheden”. Zo’n lotingssysteem zou een dorp goeddoen, denkt hij. “Stel dat je een club padvinders op pad stuurt en er is één die altijd het kompas vasthoudt. Wat nou als die persoon in het ravijn valt? Dan weet niemand meer welke kant ‘ie op moet. Als je weet dat je ieder moment verkozen kunt worden om het kompas te bedienen, dan blijf je alert.”

Hij heeft nog veel meer ideeën. Het oprichten van een zorgcoöperatie per dorp, bijvoorbeeld. “Dan heb je zeggenschap over hoe de zorg is, hoe die wordt aanbesteed, enzovoort. Hier in Hurdegaryp wonen wel veertig, vijfenveertig verpleegkundigen. Dan heb je toch liever iemand die dicht bij huis woont?” Folkert Bouma kan zich hier wel in vinden. “Toen wij kinderen kregen, hebben wij een kraamhulp uit het dorp gevraagd of ze een paar keer per dag wilde kijken of alles goed ging. Wij hebben haar betaald wat een andere kraamhulp anders had gekregen. Zij blij, wij blij.”

Als de huisarts weer begint met overleggen met wijkverpleegkundigen, zoals vroeger, dan is alles veel beter in beeld, voorziet Hergaarden. “Vooruit naar vroeger” noemt Rotmans dergelijke veranderingen die op vroeger lijken. “Niet terúg naar vroeger. Want de globalisering blijft, zoals de communicatie via social media. Maar tegelijkertijd willen we ook weer in contact staan met onze directe leefomgeving. Glokalisering, noem ik het.”

Groentetuin

Johannes van Wieren uit Leeuwarden ziet met genoegen hoe een vriend een gezamenlijke groentetuin heeft opgericht in Techum en daar van kan leven. “Wij als leden van de stadstuin huren hem in. Hij kan daardoor fulltime met de groentetuin bezig zijn en ik heb onlangs pastinaak gegeten omdat dat daar groeit.” Waarom plant de gemeente trouwens in het openbaar groen geen groentestruiken in plaats van stekelstruiken, vraagt iemand zich af.

Een van de groepjes concludeert dat de samenleving voor een dilemma staat. “We hebben vertrouwen in de overheid, maar willen ook dingen zelf regelen”, schrijven de groepsleden op een groot stuk papier dat Jan Rotmans ophangt. “We moeten ons organiseren naar aanleiding van kansen in plaats van problemen”, staat er ook. “We worden vaak pas wakker als er een probleem is.” Rotmans zou graag zien dat dorpen een dorpsbudget krijgen waar ze mee mogen doen wat ze willen. “Maar durven we geldstromen te veranderen? De schrik zit er dan bij een gemeenteraad vaak goed in. De provincie Overijssel bleek aan bijna vijfhonderd standaardclubjes subsidie te geven, elk jaar weer. Toen Deventer zo’n vrij te besteden budget kreeg, bleek dat heel goed te werken.”

Muren omver halen

Rotmans daagt de aanwezigen uit om “overal waar het schuurt” zaken ter discussie te stellen. Hij noemt de standaardverpakkingen in de supermarkt als voorbeeld. “Er zijn mensen die daar rijk van worden. Ik ben niet tegen geld verdienen, en mensen mogen ook best rijk worden, maar dan niet over de rug van anderen en de natuur.” Onder de noemer ‘Nederland Kantelt’ wil Rotmans dergelijke  “muren omver halen”.

Er komen nog veel meer ideeën op bij de aanwezigen. De achtertuin beschikbaar stellen aan het dorp om een moestuin te beginnen. Een energiecoöperatie in het dorp beginnen. Veel tijd beschikbaar (blijven) stellen voor de dorpsgemeenschap. Je eigen kinderopvang regelen met dorpsgenoten. Jan Rotmans hoort het allemaal graag. “Elk klein stapje kan tellen.” Dan moet het wel ten uitvoer worden gebracht, benadrukt hij. “Als jullie iets concreets met jullie ideeën gaan doen, dan wil ik volgend jaar graag hier terugkomen.”

Centrale As

Overigens”, laat de hoogleraar niet na te zeggen nu hij in Friesland is, “wie haalde het in zijn hóófd om die Centrale As aan te leggen?! Denk vooral in jullie eigen kracht. In activiteiten die passen bij het landschap en de grondsoort. In Friesland is zeventig procent van de grond landbouwgrond, maar er wordt slechts vijf procent van het geld mee verdiend. Hier in Friesland komen alle kapitaalsvormen bij elkaar en het is nog steeds de mooiste provincie van Nederland.”

Kom met z'n allen paaseieren zoeken bij Glinstra State.
Paaseieren zoeken bij Glinstra State Algemeen 15 uur geleden
Wethouder Berber van Zandbergen bedankt energiecoach Jarno Steringa voor zijn inzet.
Energietour succesvol afgesloten in Gytsjerk Algemeen 15 uur geleden
Wethouder Berber van Zandbergen geeft het startschot voor het programma Doortrappen Feiliger Fytse.
Doortrappenseizoen feestelijk van start gegaan in Oentsjerk Algemeen 16 uur geleden
Kom op zaterdag 30 maart naar het tennispark De Folgeren in Drachten
Open Tennis- en Padeldag bij DLTC Drachten Algemeen 16 uur geleden
Presentatie Dokkum Magazine
Nieuwe initiatieven komen samen tijdens oploop Promotie Dokkum Algemeen 17 uur geleden
WOL - Natuurlijke Vezels
Ga paasmaandag op wollige kraamvisite Algemeen 17 uur geleden
Ik wol in bosk op 'e jierdei!
Nij ferskynd by Utjouwerij Afûk: 'Ik wol in bosk op 'e jierdei' Algemeen 18 uur geleden
© Foto: Hoge Noorden / Jacob van Essen
foto dd 24-03-2024

Nes

GGZ AFUK
Theaterkerk

Presentatie magazine Taal yn ‘e soarch
Eerste Rede foar de geast én presentatie magazine over taal in de zorg Brok: 'Taal is de kaai ta goeie soarch' Algemeen 19 uur geleden
Steeds meer mensen positief over openbaar vervoer in Friesland
Reizigers positief over bus- en treinvervoer in Fryslân Algemeen 20 uur geleden
Op vrijdag 5 april treed Omniband op in Rottevalle
Omniband met 'Hé, gezellig' Algemeen 21 uur geleden
Tijdens het 100-jarig jubileum van CMV Concordia trad onder andere Thirza op
100-jarig jubileum van brassband Concordia uit Wânswert Algemeen 22 uur geleden
Geslaagd 1e Kollum Open Padel weekendtoernooi
Geslaagd 1e Kollum Open Padel weekendtoernooi Algemeen 23 uur geleden
De start van de campagne
Campagne Doortrappen feestelijk van start Algemeen 27 mrt, 17:34