Iedereen wil meedoen, heeft waardering nodig

Roelof Bakker (links) en Rinus Hulzinga bekijken de bouwtekeningen op de zolder van het Griene Nêst, waar bouwbedrijf Swart een educatieruimte realiseert. Rechts leermeester Oebele Wagenaar, werkzaam bij bouwbedrijf Swart. Hij leert een aantal meewerkende deelnemers van Niemand aan de Zijlijn de fijne kneepjes van het vak. (Foto: Klaas Rozema)

Niemand aan de Zijlijn helpt met maatwerk mensen aan werk of scholing
“Iedereen wil meedoen, heeft waardering nodig”

BURGUM – De eerste verschuivingen als gevolg van de decentralisaties worden zichtbaar in hulpverleningsland. ‘Niemand aan de Zijlijn’ is een werk- en ervaringsproject dat in maart van start ging in Sumar. Aan het roer staan drie enthousiaste ondernemers. Mannen die elkaar kennen uit het Praktijkonderwijs en hun kennis en ervaring inzetten voor mensen die moeite hebben hun draai te vinden in onze maatschappij.

Door: Karoline van den Donker

Maatwerk. Dat is het belangrijkste sleutelwoord voor Niemand aan de Zijlijn. “Ons credo is: ‘Niemand aan de zijlijn en iedereen doet mee’,” zegt Rinus Hulzinga uit De Tike. “Met de nadruk op dóet. Ons eerste doel is mensen helpen betaald werk te vinden, of anders een passende opleiding. Een combinatie van beiden (werken/leren) kan ook, evenals een vorm van dagbesteding”, vult collega Roelof Bakker aan.

Het doel gaan ze halen, zeggen Rinus Hulzinga en Roelof Bakker zelfverzekerd. Wie deze enthousiaste mannen aan het werk ziet, de betrokkenheid waarneemt waarmee ze hun cliënten benaderen, zal dat niet betwijfelen. “Als een deelnemer bij ons binnenkomt leren we elkaar kennen. Dit gebeurt tijdens het werken op het terrein en in de pauzes aan de koffietafel. Wie ben jij. Wat wil jij? Wat vind je moeilijk? Waar ben je goed in?”, vertelt Rinus Hulzinga over de dagelijkse praktijk.

“Niets hoeft bij ons. Dat is voor sommige deelnemers een verademing. Ze hebben van huis uit meegekregen dat ze moeten presteren en voelen zich onzeker. Velen hebben een laag zelfbeeld. Bij ons  echter, krijgt iedereen iets voor elkaar, omdat wij aansluiten bij wat de mensen kunnen. We zoeken naar mogelijkheden. Voor sommigen is dat bij ons op het terrein. Voor anderen is dat bij een bedrijf uit ons netwerk”, zegt Roelof Bakker.

Kennis uit de praktijk

Samen met Tjisse Oosterhof besloot het tweetal begin dit jaar een nieuw project te starten. Roelof Bakker was jarenlang docent en later directeur op de Praktijkschool in Leeuwarden, hartstochtelijk fan van dit type onderwijs.
Tjisse Oosterhof was op dezelfde school docent en daarnaast jobcoach bij een gemeente.
Rinus Hulzinga had jarenlang een commerciële functie in het bedrijfsleven, maar gooide het roer om toen hij coördinator maatschappelijke stages werd op dezelfde Praktijkschool als waar Tjisse Oosterhof en Roelof Bakker werkten.
Alle drie zagen ze op de school hoe goed sommige leerlingen gedijden in deze vorm van onderwijs. Maar ze zagen ook hoe sommigen van hen strandden nadat ze 18 waren geworden en noodgedwongen de school moesten verlaten. “Niet iedereen was daaraan toe.”

Kansen grijpen

De ruimte die de GGZ huurde bij It Griene Nêst voor dagbesteding kwam vrij per 1 januari 2014. “Als we wat willen, moeten we nu in actie komen”, zei Rinus tegen zijn gelijkgestemde (ex-)collega’s. Roelof Bakker benaderde de gemeente Tytsjerksteradiel. Die reageerde positief en was bereid het project financieel te ondersteunen. “Zij hebben een grote groep mensen in de bijstand, die daar moeilijk uitkomt als alles blijft zoals het is. Omdat de gemeente verantwoordelijk wordt voor deze groep, waren ze blij met ons initiatief. Veel van onze deelnemers worden via hun arbeidsconsulenten aangemeld”, vertelt Roelof Bakker.

Maatwerk per deelnemer

Niemand aan de Zijlijn helpt mensen met maatwerk een stap verder in hun leven. “Voor sommigen betekent dat, dat ze bij ons leren uit bed te komen ‘om naar het werk’ te gaan. Voor een ander betekent het dat ze leren naar een baas te luisteren. Weer een ander kan heel veel maar komt nergens tussen omdat hij nooit een opleiding afrondde. Zo heeft iedereen hier zijn verhaal. Wij luisteren daarnaar en helpen onze deelnemers een stap voorwaarts te maken.”

Een twintigjarige in de problemen geraakte, tot voor kort thuiszittende,   jonge man voert dagelijks de kippen en geniet van zijn werk en collega’s. Een volwassen man zonder opleiding werkt nu vier dagen per week als onderwijsassistent op een basisschool. Een dag in de week komt hij naar de groepsruimte op het Griene Nêst waar hij de theoretische kennis krijgt aangeboden. “Wij schakelen ons netwerk in voor expertise van buitenaf.”

“Wij denken niet in hokjes“

Hokjesdenken is niet aan de orde bij Niemand aan de Zijlijn. “Wij kijken wat iemand nodig heeft, en zorgen met onze creativiteit, ons netwerk en ingekochte deskundigheid dat het voor elkaar komt. Als iets niet lukt, zoeken we een andere weg.”

In beginsel komen de deelnemers voor maximaal een periode van een jaar naar Niemand aan de Zijlijn. “We gaan niet pamperen. Als iemand langdurige zorg nodig heeft, dan leggen wij contact met een zorg­instelling. Maar niets is bij ons zwart-wit. Als iemand hier begint op het terrein en moeite heeft om überhaupt de deur uit te komen, dan kan hij na een jaar best via ons aan een werkervaringsplaats geholpen worden.”
“Wat ons motiveert is dat we onze deelnemers stuk voor stuk zien gaan stralen als wij ze vragen wat ze willen en naast hun gaan staan om een duwtje in de rug te geven. Begrijpelijk. Alle mensen willen meedoen. Iedereen heeft waardering nodig.”

Werkervaringsplaatsen

Niemand aan de Zijlijn zoekt continu naar werkervaringsplaatsen waar ze deelnemers voor korte of langere tijd mogen plaatsen. “Wij zorgen voor de begeleiding en staan garant voor het feit dat de deelnemer past bij het bedrijf”, zegt Roelof Bakker. “De belangstelling van bedrijven is opvallend. Men wil graag maatschappelijk ondernemen.”

Op het terrein van het Griene Nêst worden door een aantal deelnemers onderhoudswerkzaamheden verricht. Sommige deelnemers werken bij de ondernemers die gevestigd zijn op dit terrein. Ook ligt er een schip dat wordt opgeknapt door een aantal mensen van Niemand aan de Zijlijn.
“We zijn altijd op zoek naar projecten. Zo zijn we in maart van start gegaan met een project voor de gemeente Tytsjerksteradiel. Zij wilden huis aan huis compostemmertjes uitdelen. Die hebben onze deelnemers in elkaar gezet, gevuld met compost en gedistribueerd. Als dank nodigde de gemeente hen uit voor een lunch in De Pleats. Je wilt niet weten hoe goed dat onze mensen deed.”