Drachtster leerlingen bouwen zonneboot voor race van 28 juni tot 5 juli Met zweet op het hoofd wordt de Sinnefretter gereed gemaakt
NieuwsV.l.n.r. Teije Jansma, Gerlof Werkman, Arjan Abma en Ruurd van Buiten bezig met de laatste loodjes. Op 28 juni doet hun zonneboot mee aan de race die start in Blauwestad. Op de foto ontbreken: Karst van der Veen, Johannes Elzinga, Cas Donker en Wieger Zwaagstra. (Foto: Klaas Rozema)
Drachtster leerlingen bouwen zonneboot voor race van 28 juni tot 5 juli
Met zweet op het hoofd wordt de Sinnefretter gereed gemaakt
DRACHTEN – Gerlof schrijft zijn naam bovenaan het proefwerkpapier, staat op en levert het vel leeg in. “Sorry meneer, ik moet verder met de zonneboot”, zegt hij verontschuldigend. De 1 die hij ongetwijfeld krijgt, moet hij herkansen, maar nu zijn er andere prioriteiten. Op 28 juni is hij stuurman in de zonneboot van ROC Friese Poort in Drachten. Een boot die hij samen met zijn ploeggenoten bouwt, het ‘Sinnergy Solarteam’.
Door: Karoline van den Donker
Acht leerlingen, 17 tot 20 jaar, gingen half februari van start met de bouw van een boot die vaart op zonne-energie. Ze zijn eerste-, tweede- en derdejaars van de opleiding mbo Middenkader Engeneering. Arjan Abma is teamcaptain. “Het schoolwerk kan wel eens lijden onder zo’n project. De leerlingen die meedoen moeten het vermogen en de wil hebben om gemist schoolwerk later in te halen.” Die motivatie is er bij Arjan, Gerlof, Teije, Ruurd, Karst, Johannes, Cas en Wieger. Ze maken zich er op dit moment niet druk over. Ze denken maar aan één ding: ‘hun boot’.
Innovatief zijn
Het tekenprogramma Inventor staat open op de laptop, op het dek van de oranje solarboat in de werkplaats van ROC Friese Poort. Details van de aandrijving kunnen op de tekening – “waarvoor alle credits naar Gerlof gaan” – worden uitvergroot. “Onderdelen zijn gigantisch duur. We hebben een budget via school. Met innovatieve oplossingen komen we uit met ons geld en hebben we toch een snelle boot, hopen we”, vertellen de leerlingen.
De oplossingen die de studenten bedacht hebben zijn in dit stadium geheim. Er zijn in totaal 41 Nederlandse en buitenlandse teams een solarboat aan het bouwen. In verschillende klasses verschijnen ze 28 juni aan de start van de ‘DONG Engergy Solar Challenge 2014’, in de Blauwestad bij Groningen. De wedstrijd heeft vijf etappes, 200 kilometer gedurende acht dagen. Wie is de snelste? (www.dongenergysolarchallenge.nl/wedstrijd/programma).
Met alles rekening houden
Winnaar worden is een kwestie van scoren op veel onderdelen. De boot moet goed gebouwd zijn en onderweg geen technische mankementen krijgen. De schroef, aandrijfas, motor, accu en stuurinrichting moeten efficient op elkaar zijn afgestemd zodat de boot snelheid maakt. De balans moet goed zijn, schuinliggen remt af.
De zonnepanelen moeten de accu voldoende vermogen geven en de stuurman moet dat vermogen efficiënt aanwenden. Op een zonnige dag kan hij misschien risico nemen. Wind, stroming en weerstand van de boot zijn variabelen die hij dagelijks in zijn berekening moet meenemen. Vaart hij te snel, dan is de accu vroegtijdig leeg. Vaart hij te langzaam dan wint hij de race niet.
Hulp vanuit volgauto
De stuurman hoeft de berekeningen niet alleen te maken. In een volgauto zullen vier teamgenoten de benodigde informatie nauwlettend in de gaten houden en telefonisch doorgeven. De stuurman mag tijdens een etappe de stuurstoel niet verlaten. Eventuele mankementen moet hij vanuit zijn kuipje repareren. “Dat vraagt van de bouwers creativiteit”, vertelt Arjan.
Laatste loodjes
Het is hectisch. Na een uitgebreide voorbereidingsfase – waarin het team zich liet voorlichten door deskundigen – kwamen drie weken geleden de onderdelen. “Later dan we gehoopt hadden, dus we zijn als een gek aan het monteren geslagen.
We hebben een enorm beroep moeten doen op ons netwerk. Soms ontbrak het ons aan kennis of hadden we niet het juiste gereedschap. We hebben zoveel bedrijven gebeld en gevraagd om hulp! Gelukkig zijn we studenten en vinden ze het leuk ons van dienst te zijn.”
De eerste proefvaarten zijn gemaakt. Diverse mankementen kwamen aan het licht. “Het oplossen kost tijd. Veel tijd. Je merkt dat het team moe wordt. Maar we gaan ervoor”, zegt Arjan. Wanneer de ‘Sinnefretter’, zoals ze hun geesteskindje noemen, technisch gereed is, gaan de jongens alle gegevens invoeren in de computer en doorberekenen.
Twee jaar geleden behaalde het team van ROC Friese Poort Drachten een einduitslag van 21 uur en 9 minuten. De winnaar in hun klasse werd ROC Friese Poort in Sneek, met een eindtijd van 14 uur en 44 minuten. Het Sinnergy Solarteam wil dit resultaat in 2014 evenaren. “Maar of het lukt? We doen in ieder geval veel kennis en ervaring op.” Het team is te volgen via twitter (www.twitter.com/sinnergysolar).
Etappe-finish Drachten
Op 30 juni eindigt een etappe in Drachten tussen 19.30 en 20.30 uur in het Slingepark. Dit is – voor het eerst in de vijfjarige geschiedenis van het evenement – een avond etappe. Spannend of de accu’s, na de middagetappe die eindigt bij De Leijen, nog voldoende vermogen hebben. De race eindigt 5 juli in Leeuwarden.