Nieuwe eisen aan huisartsen geven meer zekerheid aan patiënt en zorgverzekeraar

De Burgumer huisartsen Pieter van Kampen en Marjan van Keulen.

Burgumer huisartsen Pieter van Kampen en Marjan van Keulen vertellen

Nieuwe eisen aan huisartsen geven meer zekerheid
aan patiënt en zorgverzekeraar

BURGUM – Het beroep huisarts lijkt niet meer op dat wat het ooit was. Twee huisartsen in Burgum vertellen over de veranderende rol van een moderne huisarts, de hedendaagse eisen en de (positieve) gevolgen van ‘accreditering’, het voldoen aan kwaliteitsnormen.

Door: Karoline van den Donker

“Vroeger was alles beter hè?”, lacht Marjan van Keulen, tegen haar collega. “Nee hoor”, reageert Pieter van Kampen. “Er is veel verbeterd.”

Pieter van Kampen is 32 jaar huisarts in Burgum. Vorig jaar ging hij in maatschap werken met de in 2011 afgestudeerde huisarts Marjan van Keulen. Samen met  nog twee duopraktijken kregen ze onderdak in een mooi nieuw pand aan de Oppedijk van Veenweg in Burgum, de gezondheidspraktijk it Peldershûs. Er zijn grote veranderingen gaande in hun vakgebied.

Toenemende vraag

Patiënten stappen tegenwoordig gemakkelijker naar een huisarts. Gingen jonge moeders vroeger naar hun (groot)moeder om raad, tegenwoordig komen ze naar de huisarts. “Dokter ik heb op internet gekeken en deze rode vlekjes zouden mazelen kunnen betekenen. Wilt u even kijken?”, geeft Van Keulen als voorbeeld. “Anderzijds fungeert internet ook als voorfilter, zoals met de website www.thuisarts.nl.”
“Maar digitaal advies wordt niet als warm ervaren”, merkt Van Kampen.

Patiënten verwachten veel van hun huisarts, maar ook zorgverzekeraars, zorginstellingen en beleids­makers stellen steeds hogere eisen. “Wij hebben zoveel taken dat we niet meer zonder praktijk-ondersteuners kunnen. Een huisarts is nu meer een manager”, zegt Van Keulen.

Accreditatie

De NPA (Nederlandse huisartsengenootschap Praktijk Accreditering) is een (commerciële) organisatie van en voor huisartsen die richtlijnen heeft opgesteld voor de kwaliteitsnormen waaraan huisartsen, en bijvoorbeeld ook verloskundigen, moeten voldoen.
Veel huisartsen werken aan het verkrijgen van het kwaliteitscertificaat dat deze organisatie uitgeeft. Zorgverzekeraars hechten grote waarde aan deze ‘accreditatie’, zoals huisartsen het noemen. “Ze kopen graag meetbare producten in”, verklaart Van Keulen.
“Maar voor onze praktijk is het ook goed. Je  wilt eenduidig samenwerken en allemaal dezelfde kwaliteit leveren”, aldus van Kampen.

De huisartsen hebben het er druk mee. Zo moeten medicijnen aantoonbaar gecontroleerd zijn op de houdbaarheidsdatum, instrumenten worden gesteriliseerd en moet alle apparatuur worden geijkt.
Kwaliteitseisen zijn opgesteld voor dit soort materiële zaken, maar ook voor het handelen van de professionals. “Wij moeten ons toetsbaar opstellen”, vat Van Kampen samen.

Veel patiënten van It Pelderhûs krijgen momenteel een vragenlijst met het verzoek die anoniem in te vullen. “De NPA analyseert de verkregen gegevens. Zo ontdekt een huisarts dat zijn patiënten gemiddeld twintig minuten in de wachtkamer wachten, terwijl dat bij een collega vijf minuten is”, geeft Van Kampen als voorbeeld. “Hoe komt dat?” Door de accreditering krijgen huisartsen inzicht in hun eigen handelen. Er worden meerdere enquêtes gehouden, niet alleen onder patiëntengroepen, maar ook bij de collega’s onderling.

Voor tal van routinehandelingen hebben de huisartsen van It Pelderhûs protocollen geschreven. “Bijvoorbeeld over het inleveren van urine ten behoeve van een urineonderzoek. Het moet niet uitmaken of je dat doet via assistent X of Y.”
In de toekomst worden meer protocollen geschreven in het kader van de accreditatie. “Maar ook om een constante, toetsbare, goede kwaliteit aan zorg te kunnen blijven leveren.”

Aan kwaliteit worden hoge eisen gesteld. “Dat is goed”, vindt Marjan van Keulen. “Ik ken praktijken waar de instrumenten voor het maken van een uitstrijkje na gebruik alleen werden afgewassen met een sopje. Dat wil je als patiënt niet! Het is goed dat iedere huisarts verplicht is sterilisatieapparatuur te gebruiken.”

Preventie lijkt toverwoord

Niet alleen de accreditatie veroorzaakt een toenemende werkdruk. Ook de organisatie rondom de patiëntenzorg is tegenwoordig een stuk complexer dan vroeger.
Bovendien willen zorgverzekeraars – en gemeentes die op zoek zijn naar oplossingen voor decentralisatievraagstukken – dat huisartsen meer preventief gaan werken. “Actief groepen rokers benaderen bijvoorbeeld en hen voorlichting geven”, legt Van Kampen uit. “Of de groep 48+-vrouwen die de pil nog gebruiken, aanschrijven en hen wijzen op de problemen die daardoor kunnen ontstaan.”

Ook op het gebied van doorverwijzen naar specialisten zijn er ontwikkelingen. “We worden geconfronteerd met patiënten die niet doorverwezen willen worden, omdat zij de eigen bijdrage van 350 euro niet willen of kunnen betalen”, vertelt Marjan van Keulen over de hedendaagse praktijk. “Zo goed en zo kwaad als dat gaat begeleiden we deze mensen daardoor in onze praktijk.”

Ook wordt van de huisartsen verwacht dat ze langer doorvragen voordat zij patiënten doorverwijzen. “Was er voorheen sprake van een verslaving, dan ging men naar Verslavingszorg Noord-Nederland. Tegenwoordig wordt van huisartsen verwacht dat ze de problemen opsporen, de diagnose stellen en de aanmelding verzorgen.”

Dit geldt bijvoorbeeld ook voor doorverwijzingen naar de geestelijke gezondheidszorg (ggz). “Wij moeten onderscheiden of de klachten voortkomen uit ernstige overspannenheid of uit een psychiatrische stoornis, voordat we ze naar de tweedelijnszorg mogen doorverwijzen. De ggz stuurt niet goed onderbouwde behandelingsaanvragen terug. Zij moeten bezuinigen.”
“En zo is het ook met eerstelijnszorg. Iedereen mag worden doorverwezen, maar niet alle klachten worden door de verzekeraars vergoed. Van ons wordt verwacht dat wij of de praktijkondersteuners de lichtere hulpvragen beantwoorden.”