Bij cosplay gaat ’t erom zo echt mogelijk te lijken

Alle deelnemers aan de cosplaywedstrijd die werd gehouden op de Stripmanifestatie in Drachten. In het midden Nienke de Ruiter als de mascotte van B.A.G.G.E.R. (Foto: Klaas Rozema)

Fantasyliefhebbers kruipen in de huid van hun favoriete Japanse strippersonage

“Bij cosplay gaat ’t erom zo echt mogelijk te lijken”

DRACHTEN – Je kleden en gedragen als een fantasy-personage uit een Japanse strip of tekenfilm. Dit fenomeen, genaamd ‘cosplay’, is een wereld op zich. Liefhebbers over de hele wereld ontmoeten elkaar online en op evenementen, waar dan vaak de beste cosplayer in de prijzen valt. “Het mooiste is om zo veel mogelijk te lijken op je favoriete personage”, zegt fan Nienke de Ruiter (23) uit Drachten.

Door Marije Blacquière

Op de Stripmanifestatie in Drachten vorige maand kwamen ongeveer zestig Nederlandse cosplayliefhebbers samen op een cosplaywedstrijd. Nienke was daar ook bij, verkleed als de mascotte van de animé-vereniging B.A.G.G.E.R. waar ze bij is aangesloten. Echt cosplay is haar mascotte-outfit niet, benadrukt ze. “Deze mascotte is niet echt een personage, heeft geen karakter om je zo veel mogelijk eigen te maken. Want dat is het leuke aan cosplay: je probeert niet alleen zo veel mogelijk te lijken op het personage waar je fan van bent, maar je beeldt het personage ook qua gedrag uit.”

Zelf kwam Nienke in aanraking met cosplay toen ze op haar vijftiende in de ban raakte van een animéserie, oftewel een Japanse tekenfilm: ‘Fullmetal Alchemist’, oorspronkelijk een Japanse strip (‘manga’) waarvan een tv-serie is gemaakt. “Ik bekeek daar van alles van op internet. Filmpjes op YouTube, dat kon toen nog. Tegenwoordig niet meer: als je nu animéseries wilt bekijken, moet je naar streamingwebsites gaan.” Ze noemt www.crunchyroll.com, waar ze zelf vaak filmpjes bekijkt.

Prinses

“Ik wilde meer!”, zegt Nienke. Zo rolde ze in de wereld van de cosplay. Ze ging naar conventies en kwam in contact met echte cosplayfans. Zij genieten ervan als andere cosplayers hun personage herkennen en erop inspelen. “Zo ontstaan vaak toneelstukjes”, zegt Nienke. Zelf werd ze vooral een liefhebber van de Lolita-stijl, een poppige modesubcultuur uit Japan, geïnspireerd door kinderkleding uit de Victoriaanse tijd. Als ze haar Lolita-kleding draagt, krijgt ze veel reacties. “Kinderen die vragen: ‘Ben jij een prinses?’ Mooi vind ik dat.”

Andere cosplay-fans dragen – soms peperdure – outfits van personages uit strips, tv-series of games. Populair op dit moment zijn personages uit de animé ‘Attack on Titan’, weet Nienke. “En je ziet tegenwoordig ook veel uit de Disneyfilm Frozen. Daardoor kom je soms mensen tegen die hetzelfde kostuum dragen, al wil je dat liever niet. Je kunt dan natuurlijk kiezen voor een heel onbekend personage, maar dan loop je weer de kans dat niemand je herkent.” En dat is nou net waar het veel liefhebbers om gaat: dat mede-fans zien hoe goed je het personage neerzet.

Een tak apart zijn de fans die gehuld zijn in complete costuums van dierfiguren. ‘Furry’s’ worden zij genoemd. “Die figuren zijn vaak zelf bedacht”, zegt Nienke. “Ze maken de pakken zelf of laten ze maken. Sommigen laten maskers maken van duizenden euro’s.”

Handgemaakt

Wie mee wil doen aan de internationale cosplaywedstrijden wordt geacht de kostuums zelf te maken, vertelt Nienke. “De jury kijkt dan niet alleen naar hoe het personage wordt uitgebeeld, vaak met toneelstukjes of zangacts, maar ook naar hoe de kostuums zijn gemaakt, of het handgemaakt is en hoe netjes dat is gedaan.”

Voordat je mee mag doen aan een
wereldwijde cosplaywedstrijd, moet
je een andere wedstrijd hebben gewonnen. “Wie de landelijke wedstrijd wint, mag naar de Europese wedstrijd ‘EuroCos’ in Londen. En wie die wint, mag naar de landelijke.” Die wordt, toepasselijkerwijs, gehouden in Japan en heet ‘World Cosplay Summit’.

Het grootste animéfestival van Nederland vond afgelopen weekend plaats in het World Forum in Den Haag: ‘AnimeCon’. Nienke was erbij. Eén van de bekendste cosplayers ter wereld kwam ook, de Amerikaanse Yaya Han. “Zij beeldt meerdere personages uit en leeft er echt van”, vertelt Nienke vol bewondering. Han is kostuumontwerper, maakt haar kostuums zelf, treedt op bij vele animéconventies en er zijn zelfs hele kalenders gemaakt vol met foto’s van haar personages. Jaarlijks komen er duizenden animé- en cosplayfans naar AnimeCon. “Vorig jaar waren er zo’n vijfduizend, nu nog wel meer”, zegt Nienke.

Friese cosplayers

Ook op kleinere schaal vinden er ontmoetingen plaats. “Die worden via internet georganiseerd”, vertelt Nienke. “In Leeuwarden wordt bijvoorbeeld bijna elke maand een cosplay-meeting gehouden. Daar komen vooral middelbare scholieren op af, een stuk of vijftig, soms honderd. Zij gaan ook wel eens in kostuum door Leeuwarden.” Niet door de binnenstad, voegt ze er aan toe. Dat zou misschien toch iets té veel bekijks trekken. Cosplayers lopen namelijk niet vaak met hun hobby te koop, weet Nienke. “Op mijn werk heb ik het er ook niet altijd over. Het is wel een beetje raar, natuurlijk. Mensen verwachten het niet van mij. Op mijn werk waren ze ook wel verbaasd, ze hadden verwacht dat het meer een nerd-hobby was. Maar de doelgroep is de afgelopen jaren veranderd. Eerst had animé en cosplay vooral wat oudere, mannelijke fans. Maar dat verandert steeds meer richting de jongere vrouwen.’’